Peki, vajinal akıntı nedir, neden olur? Vajinal akıntı türleri nedir, ne anlama gelir? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta vajinal akıntılar hakkında merak edilen sorulara yanıt verdi.
VAJİNAL AKINTI NEDİR, NEDEN OLUR?
Vajinal akıntı, kadın üreme sisteminde önemli bir temizlik işlevi gören; vajina ve serviks içerisindeki bezler tarafından üretilen ve vajinadaki bakterilerle ölü hücrelerin vücut dışına atılmasını sağlayan sağlıklı bir vücut sıvısıdır. Çoğu zaman vajinal akıntı tamamen normal olarak değerlendirilir. Kokusuz, renksiz ve rahatsızlık vermeyen miktarda oluşan vajinal akıntı herhangi bir sağlık sorununa işaret etmez. Ancak bazı zamanlarda vajinal akıntının miktarı artabilir, kıvamı farklılaşabilir, kokusu ve rengi değişebilir. Bu değişimler genel olarak vajinanın normal bakteri dengesindeki herhangi bir değişimin gerçekleşmesidir; ki bu değişimler oldukça çeşitlidir.
“Anormal vajinal akıntı neden olur?” sorusuna birçok farklı yanıt verilebilir. Antibiyotik kullanımı, bakteriyel enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, diyabet, pelvik inflamatuar hastalık, vajinit ve vajinal temizlik sırasında kullanılan ürünler gibi birçok farklı faktör vajinal akıntıda değişim yaratabilir. Sağlık sorunu nedeniyle ortaya çıkan vajinal akıntı ateş, karın ağrısı, kilo kayıpları, idrar sıklığında artış ve yorgunluk gibi çeşitli belirtilere neden olabilir. Vajinal akıntı belirtileri ile karşılaşan kadınların bu sorunu ihmal etmemesi, kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarına başvurması gerekir.
VAJİNAL AKINTI TÜRLERİ AYRI AYRI NELERDİR?
Kadın üreme organlarının temizlenmesi görevine sahip olan vajina akıntıları, renklerine ve yoğunluklarına göre kategorize edilmektedir. Vajina akıntısı çeşitleri arasından bazıları normal sayılırken bazıları farklı sağlık sorunlarının semptomu niteliği taşıyabilir. Bu nedenle vajinal akıntıların yakından takip edilmesi ve anomali anlamına gelen bir değişim yaşandığında kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarına başvurulması gerekir.
Beyaz Renkli Vajina Akıntı: Üreme çağındaki kadınlar her ay menstrual döngüye girerler. Adet dönemin başında veya sonunda bir miktar beyaz renkli vajinal akıntı ile karşılaşılması normaldir. Bu akıntıya kaşıntı eşlik ediyorsa ya da akıntı yoğun bir kıvama sahipse enfeksiyon habercisi olabilir.
Berrak ve Akışkan Vajina Akıntı: Regl dönemlerinden bağımsız olarak aylık döngünün herhangi bir evresinde berrak ve akışkan kıvamlı vajina akıntısı ile karşılaşılabilir, bu durum oldukça normaldir.
Berrak ve Mukus Kıvamlı Vajina Akıntı: Normal bir vajina akıntısı türü olmakla birlikte berrak renge sahip ancak yapışkan özellikteki akıntılar kadınların yumurtlama döneminde salgılanır.
Kahverengi veya Kanlı Vajina Akıntı: Bu akıntı türünün bir sorun olarak nitelendirilmesi ne zaman görüldüğü ile ilişkilidir. Adet döneminin hemen öncesi veya sonrasında görülüyorsa normaldir. Adet döneminden bağımsız bir şekilde görülüyorsa gebelik belirtisi olabileceği gibi düşük olabileceğinin göstergesi de olabilir. Bu tür vajinal akıntıların görülmesinin nadir de olsa fibroid, endometrial ya da rahim ağzı kanseri ile de ilişkili olabileceği unutulmamalıdır.
Sarı veya Yeşil Vajinal Akıntı: Yoğun kıvama sahip ve rahatsız edici bir kokuyla birlikte ortaya çıkan sarı veya yeşil renkli vajinal akıntılar trichomonas adlı bir enfeksiyonun habercisi olabilir. Yüksek oranda korunmasız cinsel ilişki yolu ile yayılan bu enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkan sarı veya yeşil renkli vajinal akıntının beraberinde idrar yaparken yanma, idrar sıklığında artış ve kaşıntı gibi semptomlar da ortaya çıkar.
VAJİNADAN BEYAZ SIVI GELMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Vajinal akıntıların rengi ve kıvamı çeşitli dönemlerde değişebilir. Vajinadan beyaz sıvı gelmesinin nedenleri de benzer şekilde çeşitlilik gösterebilir. Vajinadan beyaz renkli akıntı gelmesi, kadınların adet dönemlerinin başında ya da sonunda herhangi bir soruna işaret etmez ve belirli ölçüde beyaz akıntı normal olarak kabul edilir. Beyaz renkli vajinal akıntının kıvamı değiştiğinde, kesilmiş süt gibi bir forma büründüğünde ise sağlık sorunları olup olmadığının belirlenmesi için kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarına başvurulması gerekebilir.
Vajinadan kıvamı farklılaşan, beyaz renkte, süt kesiği gibi, parça parça akıntı gelmesi Vaginal Mantar Enfeksiyonun belirtileri arasındadır. Mantar enfeksiyonu vajinal akıntıda değişime neden olmakla birlikte kaşıntı ve yanma gibi semptomların ortaya çıkmasına da neden olabilir. Normalde vajinada maya mantarları bulunur fakat bir denge içerisindedir. Stres, diyabet, gebelik, 10 günden uzun süreli antibiyotik kullanımı (özellikle geniş spektrumlu antibiyotikler) gibi farklı faktörler Vaginal Mantar enfeksiyonu riskinde artış yaratabilir. Vaginal mantarlar cinsel temas ile bulaşmazlar. Zaten kişinin bedeninde bulunurlar. Uygun şartlar oluştuğunda aktif forma dönüp klinik enfeksiyona neden olurlar.
VAJİNADAN SÜMÜK GİBİ AKINTI NEDEN OLUR?
Vajina akıntıları birçok farklı renk ve kıvamda ortaya çıkabilir. Yapışkan ve sümüksü akıntılar da vajina akıntıları arasında yer alır. Vajinadan sümüksü veya yumurta akı kıvamında akıntı gelmesinin birçok nedeni olabilir. Çoğunlukla yumurtlama döneminde ve gebeliğin meydana gelmesinin ardından ortaya çıkan sümük gibi akıntı vücuttaki hormon değişimleri nedeniyle görülür. Gebelik veya yumurtlama dönemi dışında vajina akıntısı kıvamını değiştiren başka faktörler de bulunmaktadır. Cinsel aktiviteler sırasında meydana gelen sümüksü vajinal akıntılar uyarılmanın sona ermesinin ardından kesilir. Vajinadan gelen sümüksü akıntılar herhangi bir koku ya da renk farklılığı olmadığı takdirde endişe yaratmamalıdır. Fakat cinsel temas ile bulaşabilen Chlamydia enfeksiyonuna bağlı da olabilir. Özellikle koku ve renk değişimleri de söz konusu ise kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarına başvurulması önemlidir.
VAJİNADAN YEŞİL AKINTI GELMESİ NEDEN OLUR?
Vajinadan akıntı gelmesi, akıntının sahip olduğu özelliklere göre bir sorun olarak nitelendirilebilir. Normal şartlarda vajinal akıntı, kadın üreme sistemini temizlediği için oldukça faydalı bir vücut sıvısı olarak nitelendirilir. Dönemsel olarak kıvamında ve renginde değişiklik olabilen vajinal akıntıların rengi sarı ya da yeşile döndüğü durumlarda ise kadın doğum uzmanlarına muayene olunması ihmal edilmemelidir. Çünkü renkte meydana gelen bu değişimin ardında Trikomonas adı verilen bir enfeksiyon dan dolayı da olabilir. Trikomonas cinsel temasla bulaşabilen bir enfeksiyon etkenidir.
Vajinadan yeşil renkli akıntı gelmesine neden olabilen trikomonas enfeksiyonu, çoğunlukla korunmasız cinsel ilişki veya hijyen eksikliği yaşanan hamam, sauna ve havuz gibi ortamlar aracılığı ile bulaşabilen bir parazit nedeniyle ortaya çıkar. Cinsel ilişki sırasında ağrıya, kaşıntıya, kötü kokulu yeşil vajinal akıntıya neden olabilen bu sağlık sorunu kişiye özel bir tedavi planı yapılmasını gerektirir. Hastalık hücre kültürü testi, antijen testleri, trikomoniyaz DNA’sının teşhis edilmesini sağlayan testler aracılığı ile belirlenir. Tedavisinde yaygın olarak antibiyotikler kullanılır.
VAJİNADAN SU GİBİ AKINTI GELMESİNİN NEDENİ NEDİR?
Vajinadan su gibi şeffaf ve kokusuz az miktarda bir akıntı geliyorsa bu durumda endişelenecek spesifik bir sağlık sorunu olduğu söylenemez. Üreme çağındaki her kadında her gün bu özellikleri taşıyan vajinal akıntı görülebilir. Su gibi akıntı olarak tasvir edilen vajinal akıntı türü aylık periyotta değişen hormon dengesi doğrultusunda miktar, kıvam ve hatta renk olarak da bir nebze farklılaşabilir. Bu noktada kadınların kendi vücutlarını tanıması ve vajinal akıntıların sağlıklı bir vücut işleyişinin bir parçası olduğunu bilmeleri gerekir. Takip ise her zamanki gibi oldukça önemlidir. Şeffaf ve su gibi olan akıntılar yumurtlama döneminde yumurta akını andıran bir kıvama bürünebilir. Bu değişim haricinde renkte farklılaşma ya da akıntıda rahatsız edici bir koku ile karşılaşıldığında kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarına başvurulması ihmal edilmemelidir. Vajinal akıntılarda beklenmedik değişimler hem kadınların hem de eşlerinin sağlığını tehdit edebilir.
KOKMUŞ BALIK KOKUSU ŞEKLİNDE VAJİNA AKINTISI NEDEN OLUR?
Vajinal akıntılardaki değişimlere her zaman duyarlı olmak gerekir. Vajinal akıntılarının sarı ve yeşil renge dönmesi, akışkanlıklarında yaşanan belirgin değişimler ve kokular kadınların sağlık durumları ile ilgili alarm niteliği taşır. Kadınların vajinal akıntılar nedeniyle en sık doktora başvurma nedenlerinden biri de vajinal akıntılarda balık kokusu benzeri bir kokunun olmasıdır. Balık kokusu genel olarak bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkar. Bu durumda cinsel ilişki sonrasında kokunun artması ve akıntının fazlalaşması normaldir. Vajinanın pH dengesini bozan bakterilerin üremesi olarak adlandırılan bakteriyel vajinozis akıntıda balık kokusu oluşmasına neden olabilir. Özellikle birden fazla cinsel partnere sahip olan kadınlarda bakteriyel vajinozis riskinin arttığı ifade edilebilir.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Beyaz Akıntı: Hamilelik belirtisi mi, adet belirtisi mi?