Kaliteli bir hayat için bedenin gereksinimi olan tüm vitamin ve mineralleri doğal yollardan sağlamamız gerekiyor. Lakin her alanda olduğu üzere beslenme de de sıhhatimiz için risk faktörü oluşturan birtakım besinler bulunuyor. Bunlardan biri de tuzdur. Bedenin ihtyiacı olan sodyumu sağlamak için tüketmemiz gereken 6 gram tuzda 2.400 mg sodyum bulunuyor. Fakat yapılan araştırmalara nazaran insanların ortalama 7.000 mg civarı sodyum tüketildiğini söyleyen Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısmı Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Y. Birol Hürmet, ”Tuz fazla tüketildiğinde düşmana dönüşür. Kronik hastalıklara davetiye çıkarır” dedi. İnsan sıhhati açısından bir çok risk oluşturan tuzun ziyanları saymakla bitmiyor. İşte tuz tüketimlerinde dikkat edilmesi gerekenler elmaelma.com’da!
Tuz metabolizma için ne kadar değerli? Neden tuz tüketimi konusunda telaşlıyız? Tuz arkadaş mı, yoksa düşman mı? Tuzun % 40 sodyum, % 60 klordan oluşmaktadır. Tuzda kıymetli olan mineralin sodyum olduğunu söyledi. Tuzdan gelen sodyumun bir elektrolit olduğunu anlatan Hürmet, “Elektrolitler; hudut adale uyarılabilirliğini sağlar, beden sıvılarının osmolaritesini devam ettirir, bedende asit – baz istikrarını düzenler, organizmada su hacminin düzenlenmesinde ve dağılımında vazife alırlar. Organizmada kısımlar ortası sıvı dağılımı sağlar, hücre membranının fonksiyonunda etkilidirler. Biyolojik süreçlerde fonksiyon görürler ve hücre fonksiyonlarında yer alırlar” dedi.
Tuz ”Sağlık mı-lezzet mi?”
“Sağlık mı, lezzet mi?” sorusu epey kıymetlidir. Sıhhat kaybedildiğinde düzeltmek kolay değil ancak lezzet tercihlerinde metabolizmanın alışması kolaydır. Lezzet, hiçbir vakit sıhhate tercih edilmemelidir. Metabolizmaya sodyum alımı temel ögesi unutulmadan sağlıklı beslenmek çok kıymetlidir. Metabolizmanın yeteri kadar sodyum alması gerekir. Günlük tuz kullanımı 5 bin yıl evvel 100 mg seviyesinde iken günümüzde, ülkemizde 15, hatta 18 gramın üzerindedir. Türk besin kodeksine nazaran önerilen günlük tuz alımı 6 gram olup bu da 2 bin 400 mg sodyum alımı demektir.
Biz ise günlük 6 bin – 7 bin 200 mg sodyum almaktayız. Bu da alınması gerekenin iki katından fazlası demek oluyor. Metabolizma için sodyumun çok kıymetli ve gerekli olduğunu lakin fazlasının Gibbs-Donnan istikrarının zorlanmasına neden olacağını da söz eden Hürmet, olağanda 1 olması gereken bu istikrarın Türkiye’de 2’nin üzerinde olduğunu açıkladı.
Vücudun Gereksinimi Olan Sodyum Ölçüsü Epey Önemli!
Sodyumun muhtaçlıktan fazla tüketilmesinin metabolizmada birçok kronik hastalığın tetikleyicisidir. Çok sodyum ve yetersiz potasyum alımının sıhhat üzerine kıymetli tesirleri var. Günümüzde önerilen ‘faydalı tuz’ olgusunun öncelikle sodyum içeriği ile kıymetlendirilmesi gerekir. ‘Mineral içeriği yüksektir’ tabirinde bu mineralleri alırken metabolizmaya ne kadar sodyum aldığımız kıymetli. Unutulmaması gerekir ki tuz bedenimiz için mineral kaynağı mutlaka değil. Besinlere lezzet veren tuz, günlük kullanım limiti aşıldığında sıhhat riski içeren bir eser oluyor. Yani tuz hem arkadaş hem de düşmandır.
