T3 hormonu ve T4 hormonu insan bedenindeki enerji ve metabolizma hızlarını dengelemekle görevlidirler. Dolayısıyla metabolizmanın işleyişiyle alakalı görevleri büyüktür. Bu yazımızda T3 hormonunun görevi nedir ayrıntılı biçimde öğreneceğiz. Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Endokrinoloji Uzmanı Profesör Dr. Rüştü Serter, T3 hormonunun düşüklük ve yükseklik belirtilerini, T3 hormonu düşük ise ne anlama geldiğini ya da tam tersi biçimde T3 hormonu yüksekliği neden olur hepsini anlattı.
T3 nedir? Görevleri nedir?
T3 hormonu ve T4 hormonu, tiroit bezinden salgılanan hormonlar olup tüm vücutta ve dokulardaki hücrelerde enerji ve metabolizma dengelerini ayarlarlar. Bu yolla hücrelerin fonksiyonlarını normal şekilde yerine getirmesini sağlarlar. Beyinde hipofiz adı verilen bölgeden salgılanan TSH hormonunun kontrolünde boyundaki tiroit bezinden salgılanırlar ve kan yoluyla tüm dokulara ulaşırlar. Kanda tiroit hormon seviyesi düşük ise hipofiz bezi daha fazla TSH salgılayarak artırmaya çalışır, kanda tiroit hormon seviyesi yüksek olduğu zaman ise TSH üretimini düşürerek T3 ve T4 seviyelerini düşürmeye çalışır.
T3 testi neden yapılır, hangi durumlarda doktorlar T3 testi ister?
T3 testi genellikle tek başına bir anlam ifade etmez. T4 ve TSH düzeyleri ile beraber ölçülerek tiroit bezinin çalışma kapasitesi değerlendirilir. Tiroit bezinin az veya fazla çalışması durumlarından şüphelenildiğinde doktorlar bu testleri isterler.
T3’ün olması gereken değer aralığı nedir? T3 kaç üzeriyse yüksek olduğu anlamına gelir?
T3 ve T4 hormonlarının normal aralığı çalışılan laboratuvarda kullanılan kite göre değişiklik gösterebilmektedir. Genellikle kanda serbest dolaşan serbest T3 ve serbest T4 hormon seviyeleri TSH ile beraber ölçülerek tiroit bezinin çalışması hakkında bilgi elde edilir. Hekim sonuçları hastanın şikayetlerini ve muayene bulgularını göz önüne alarak değerlendirir. Bazı durumlarda hormon değerleri normal aralığın içinde olup sınıra yakın tespit edilirse de sınırda bir tiroit fonksiyon bozukluğundan söz edilir. Bu sebepten sonuçlar mutlaka bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.
T3 yüksek ise ne anlama gelir?
T3 ve T4 hormonlarının yüksekliği hipertiroidi olarak tanımlanır ve bu tablo düşük TSH düzeyi ile beraberdir.
T3 Yüksekliği belirtileri nelerdir?
Çok çalışan tiroide bağlı olarak T3 yükseliğinin belirtileri şunlardır:
- Hızlanan metabolizma
- Artan kalp hızı
- Aşırı terleme
- Titreme
- Huzursuzluk
- Sinirlilik
- Halsizlik
- Aşırı saç dökülmesi
- Nemli cilt
- İshal
- İştahın iyi olmasına rağmen kilo kaybı görülür.
Bu şikayetlerin şiddeti hormonların yüksekliği ile ilişkilidir. Graves hastalığında gözlerde öne çıkma gibi göz ile ilgili bulgular görülebilir.
T3 yüksekliğinin sebebi ne olabilir, tetikleyen hastalıklar var mıdır?
T3 ve T4 hormonlarının yüksekliği genellikle TSH hormonu düşüklüğü ile beraber görülür ve tiroit hastalıklarına bağlıdır. Buna yol açan durumlar tiroidin geçici olarak inflamasyonu olan subakut tiroidit, otoimmun bir hastalık olan Graves hastalığı veya tiroidde oluşan nodüllerin fazla çalışması olabilir.
T3 yüksek ise tedavisi nedir, ne yapılmalıdır?
T3 ve T4 yüksek, TSH düşük ise fazla çalışan tiroit tedavi edilmelidir. Öncelikle ilaçlarla hormon düzeyleri normale döndürülür. Eğer ilaçlarla kalıcı olarak normalleşme sağlanamaz ise uygun vakalarda radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi tedavi gündeme gelir.
T3 düşük ise ne anlama gelir?
T3 ve T4 hormonları düşük, buna karşın TSH yüksek bulunmuşsa tiroit bezinin çalışmasının yetersiz kaldığı sonucuna varılır. Nadiren T3, T4 ve TSH hepsi beraber düşük olabilir. Bu durum hipofiz bezinin eksik çalışmasından kaynaklanır.
T3 hormonu düşüklüğünün belirtileri nelerdir?
- Kanda tiroit hormon düzeylerinin düşmesi
- Metabolizmanın ve kalp hızının yavaşlaması
- Kilo alma
- Saçlarda dökülme
- Ciltte kuruma
- Tırnaklarda kırılma
- Enerjide azalma
- Uyku hali
- Seste kalınlaşma
- Cinsel istekte azalma
- Adet görememe
- Kısırlık
- Göz çevresi, el ve ayaklarda şişme
- İleri evrelerde depresyon, zihinsel fonksiyonlarda ve vücut hareketlerinde yavaşlamaya yol açabilir.
T3 hormonu düşüklüğü farkına varılmaz ve tedavi edilmez ise komaya kadar gidebilir.
Çok yemenin sebebi ne olabilir? Hangi hastalıkları işaret ediyor?
T3 düşüklüğünün sebebi ne olabilir? Tetikleyen hastalıklar var mıdır?
Tiroit bezinin az çalışması uzun süreli iyot eksikliği veya iyot fazlalığı, bazı ilaçların yan etkisi, tiroidin Hashimoto hastalığında, subakut tiroidit sonrasında görülebildiği gibi kalıtımsal da olabilir. Radyoaktif iyot tedavisi veya tiroidin cerrahi olarak alınması sonrası da gelişebilir.
T3 hormonu nasıl yükseltilir?
Hipotiroidi tespit edilen hastalarda eksik olan tiroit hormonu günlük tablet olarak düzenli alınmaya başlanır. Bu tablo çoğunlukla ömür boyu bir süreç olup 6 ay aralıklarla ilacın dozunun ayarlanması gereklidir. İlacını düzenli alıp tiroit hormon düzeylerini kontrollerle istenen sınırlar içerisinde tutan bireylerde tiroidin çalışması ile işkili yakınmalardan hiçbirisi beklenmez.
Tiroid ile ilgili problemler sık görülmekte midir?
Ülkemizde tiroidin fazla çalışması (hipertiroidi), az çalışması (hipotiroidi) veya tiroid bezinin büyümesi (guatr) gibi problemler sık görülmektedir. Bunda toprak ve içme suyunda iyotun eksikliği rol oynamaktadır. Çernobil kazasından sonra tiroit ile ilgili hastalıklarda ve tiroit kanserinde belirgin bir artış olmuştur. İyotlu tuz kullanımının yaygınlaşması ile ileriki jenerasyonlarda guatr problemlerinin azalması beklenmektedir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
