Spor yapan kişiler, doğru beslenme sayesinde performansını yükseltebilir, yüksek konsantrasyon ve dikkat ile antreman yaparak, antrenmanın etkinliğini artırabilir! Ayrıca doğru beslenme hastalık ve sakatlanma riskini de azaltır. Peki spor yapanların dikkat etmesi gerekenler neler? İşte Hatice Baygut’un önerileri:
* Normal bir insanın günlük enerji tüketiminin yaklaşık %10-15’i proteinlerden sağlanmalıdır. Özellikle güce dayalı sporlarda, fazla protein tüketilmesinin yararlı olacağı yanlış bir inanıştır. Sanılanın aksine; aşırı protein tüketmek, kas kitlesinde artışa neden olarak kas gücü ve gelişimini arttırmaz. Fazla tüketilen protein, enerji için kullanılır ve fazlası yağ olarak depo edilir veya atılır. Ayrıca fazla alınan protein, sağlık sorunlarına neden olabilir. Kas kitlesinin gelişimi için gerekli protein miktarı oldukça azdır. Antrenmanlara yeni başlama döneminde, vücudun kas gelişimi için gereksinime ek olarak 7- 8 g fazladan protein alınması yeterlidir.
* Beta karoten (bitkisel kaynaklarda bulunan A vitamininin ön öğesi), C ve E vitaminleri, antioksidan vitaminlerdir. Vücutta enerji oluşumu sırasında metabolize olan oksijenin yaklaşık %3-10’u tamamen redükte edilememekte ve serbest radikaller veya hidrojen peroksit gibi radikal ön maddelerine değişmektedir. Özellikle spordan sonra iskelet kaslarında biriken serbest radikaller, hem sağlığı, hem de performansı olumsuz yönde etkilemektedir. Antioksidan vitaminler, serbest radikal temizleyicisi ve potansiyel koruyucu görevi yaptığından; özellikle yoğun antreman yapılan dönemlerde bu vitaminleri içeren gıdaların tüketilmesi tavsiye edilir.
Ayrıca…
• Günde 3 ana, 2- 3 ara öğün olacak şekilde beslenilmeli.
• Her öğünde karbonhidrat mutlaka alınmalı.
• Egzersiz sonrası kaslarda azalan karbonhidrat depoları hızlı bir şekilde yenilenmelidir. Egzersiz sonrası ilk iki saat içinde; kadınlar en az 50 g, erkekler 70 g karbonhidrat içeren yiyecek ve içecek tüketmeli.
• Normal beslenen kişilerin diyete ek olarak vitamin kullanmasına gerek yoktur.
• Posa içeriği yüksek yiyecek tüketimine dikkat edilmelidir. Egzersizlerin ve posalı yiyeceklerin birlikteliği, bağırsak hareketlerini hızlandırabilir.
• Zayıflamak için diyet ve spor birlikte yapılabilir. Ancak hızlı kilo vermekten kaçınılmalı, haftada 1 kg.’dan daha fazla kilo verilmemelidir.
• Egzersiz sırasında kaybedilen sıvı yerine konmalıdır. Sıvı kaybı, performans azaltır. Kan hacminin azalması, nabzın hızlanması, bitkinlik, baş dönmesi ve iş gücü azalması ile kendini gösterir.
• Sporcuların enerji gereksinimi günlük 2000-5000 kal arasındadır. Bu gereksinim; yaş, cinsiyet, boy, ağırlık, bazal metabolizma hızı, yapılan egzersizin türü ve şiddetine bağlı olarak değişmektedir.
• Spor, ana öğünlerden 1 saat sonra ve ara öğünlerden yarım saat sonra yapılmalıdır.
