Skolyoz farklı nedenlere bağlı olarak omurların sağa sola eğrilmesi ve kendi etrafında dönmesi ile oluşan bir tür omur eğriliği hastalığıdır. Bilinen en eski omurga deformitesidir. Çoğunlukla skolyozun nedeni bilinmemektedir fakat bir kısmı doğumsal gelişim bozukluklarından dolayı oluşmaktadır. Çocuk öne doğru eğildiği zaman bir tarafa doğru eğilme fark edilir ve skolyoz tanısı konulabilir. Genellikle bulgular ebeveynler tarafından fark edilmektedir. Skolyoz belirtileri arasında; sırtın bir bölümünde kabarıklık, kalçaların aynı seviyede durmaması ve omuz simetrisi yer alır. Skolyoz, omurganın yana 10 derecenin üzerindeki eğilmesidir. Sağlıklı bir kişinin omurgası karşıdan bakıldığı zaman yukarıdan aşağıya doğru düz bir hat şeklinde uzanır. Fakat skolyozda omurlar sağa veya sola doğru kayar, yer değiştirir ve aynı zamanda kendi eksenleri etrafında döner.
Skolyoz yalnızca omurgada kaymalar olmaz. Aynı zamanda kalça, göğüs kafesi ve kürek kemiklerinde de kaymalar meydana gelir. Duruşta ve görüntüde bir bozukluk görülür. Karşıdan bakıldığında düz bir hat görünmez. Skolyozun görülme sıklığı %02. ila 6 arasında değişmektedir. Kız çocuklarında daha fazla görülür ve ilerlemesi de daha fazladır. Skolyoz hastalığı okul öncesi dönemde erkeklerde de oldukça sık görülen bir duruş bozukluğudur.
Skolyoz belirtileri
• Göğüs bölgesinin üst kısmında kamburluk oluşması
• Omuz ve kalçanın orantısız hal alması
• Sırt kısmının hörgüç gibi görünmesi
• Kalçanın bir tarafının yüksek diğer tarafının alçak olması (en çok görülen skolyoz belirtileri arasındadır)
• Görüntü bozukluğu olması
• Bir omuzun diğerine göre daha yüksekte olması
• Sırt ve bel ağrısı olması
• Eğriliklerden dolayı solunum sıkıntısı yaşanması
Skolyoz tedavisi
Skolyoz tedavisi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Hastalığın çeşidine göre uzman doktorlar tarafından tedavi çeşidine karar verilir. Genellikle Skolyoz ameliyatı yani cerrahi bir müdahale en son tercih edilen yöntemdir. Korse kullanımı, egzersiz ve ilaç tedavisi gibi tedavi yöntemleri kullanılır. Skolyoz hastası gözlem altına alındıktan sonra belirli birkaç hareketle spor yapması sağlanır. Korse kullanımı hem yeni vakalarda hem de skolyozun ilerlemiş vakalarında kullanılmaktadır. Egzersiz ve korse kullanımı hastalığın tedavisi için oldukça önemli bir süreçtir. Ayrıca dik oturma pozisyonunda bulunmak da çok önemlidir. Korseler kişinin vücut orantıları ile uyumlu olmalıdır. Uzmanlar genellikle günde 20 saat korse kullanmayı önerecektir. %20 derece olan eğriliklerde ve kız çocuklarının özellikle ergenlik dönemine girmeden önceki dönemlerinde tedavi edilmesi iyi sonuçlar alınmasını sağlar. Cerrahi müdahale genellikle %40 ve 45 derece eğriliklerde tercih edilir. Hastalık iyice rahatsızlık veriyor ve günden güne kötüye gidiyor ise mutlaka bir doktora danışmalı ve en uygun tedaviye karar verilmelidir.
Skolyoz dereceleri
Omurga eğriliği zamanla ilerleme gösterebilir veya aynı düzeyde kalabilir. Eğriliğin derecesinin büyük olması ve 10 yaşın altında tanı konulan eğrilikler genellikle ilerlemeye meyillidir. Skolyoz dereceleri şöyledir;
Kronolojik sınırlandırmada
Bebeklik Dönemi: 0-2 yaş arası
Juvenil Dönemi: 3-9 yaş arası
Adolesan Dönemi: 10-17 yaş arası
Yetişkinlik Dönemi: 18 yaş ve üstü
10 derecenin altındaki açılar: Spinal asimetri olarak geçmektedir. Eğrilik 10 derecenin üzerindedir.
20 ile 40 derecenin arasındaki açılar: Genellikle ergenlik döneminde görülür. Orta seviye skolyoz rahatsızlığıdır.
40 derecedeki açılar: 40 derecelik skolyoz eğrileri önemli ölçüde büyümüş demektir. Ameliyat yapılabilmesi için mutlaka bel bölgesindeki eğriliğin 40 derece, sırt eğriliğinin 45-50 derece üzeri olması gerekir.