Sedef hastalığı, dünya genelinde yaygın yaşanan deri hastalıklarından biri. Bu hastalık saçlı deri, diz, dirsek gibi vücut bölgelerinde sık görülebiliyor. Amerikan Hastanesi Dermatoloji (Deri Hastalıkları) Uzmanı Dr. Yeliz Erdemoğlu sedef hastalığına dair merak edilenleri anlattı.
Sedef hastalığı nedir?
Cilt yüzeyinde kızarıklık ve beyaz sedef gibi kabuklanmalar şeklinde görülen, tekrarlayıcı ve selim bir cilt hastalığıdır. Cilt hücrelerinin yenilenme döngüsünün hızlanması nedeniyle oluşur. Bu döngünün hızlanması “otoimmün” olarak tanımlanan bağışıklık sisteminin aşırı duyarlılığı nedeniyle oluşur. Normalda bir ay civarı olan cilt hücrelerinin yenilenme süresi sedef hastalığında bir haftadan daha kısa süreye iner. Hızla doğup yüzeye yükselen hücreler cilt yüzeyinde birikmeye başlar ve kalın beyaz tabakaların oluşumuyla sonuçlanır.
Sedef hastalığının nedenleri nelerdir?
Bağışıklık sisteminin bu hatası kendiliğinden olabileceği gibi, kalıtımsal olarak, stres, ilaçlar, enfeksiyon gibi çevresel faktörlerle de başlayabilir veya hastalığın tetiklenerek ataklar yapmasına neden olabilir.
Sedef hastalığı bulaşıcı mıdır?
Mikrobik bir hastalık olmadığı için bulaşıcı değildir. Toplumsal temasta kısıtlanmaya gerek yoktur.
Sedef hastalığı belirtileri nelerdir?
Hastalık saçlı deri, diz, dirsek gibi vücut bölgelerini özellikle sevse de, vücudun herhangi bir bölgesini tutabilir. Tekrarlayıcı özellik gösteren kızarık zemin üzerinde sedefi beyazlıkta kepeklenme ve kabuklanmalar en sık görülen belirtileridir. Yine de sadece el ve ayakları, tırnakları veya koltuk altı, kasık gibi cilt katlantı bölgelerine sınırlı kalan ve hatta sadece eklemleri tutan farklı formları da mevcuttur.
Sedef hastalığı tanısı nasıl konulur?
Tanı için çoğunlukla klinik bulgular yeterlidir. Nadiren olağan dışı klinik prezentasyonlarda şüphe duyulursa cilt biyopsisi gerekli olabilir.
Sedef hastalığının tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi seçenekleri hastalığın tipleri gibi çok çeşitlidir. Tedaviye tutulum bölgesi, tutulum genişliği, lezyonların kalınlığı, kişinin yaşı, kronik hastalıkların varlığı, kadın hastalarda yakın zamanda gebelik planlaması gibi kriterler göz önünde bulundurularak karar verilir. Cilt kuruluğu hastalığı tetikleyebileceği için, hemen daima vücut nemlendirici eklenir. Yaygın olmayan tutulumlarda kortizon, immün modülatörler, D vitaminin sentetik türevi olan kalsipotriol krem, pomat veya losyon olarak tercih edilirken, dirençli hastalık ve yaygın tutulum gibi durumlarda sistemik siklosporin, metotreksat ve sentetik A vitamini türevi asitretin ile fototerapi tedavileri uygun görülür.
Gelişen teknoloji sedef hastalığının tedavisini de olumlu etkilemiştir. Son 20 yılda biyolojik tedaviler olarak adlandırılan yeni kuşak ilaçlar sağladıkları yüz güldürücü sonuçlarla hastalığın tedavisinde iyi birer alternatif gibi görünmektedir.
