Türkiye’nin diş fırçalama alışkanlıkları ne yazık ki gelişmiş ülkelerin gerisinde kalıyor. Bu konudaki çalışmaları Diş Hekimi Can Aydoğan ile konuştuk.
Türkiye’nin diş fırçalama alışkanlıkları hakkında bilgi verebilir misiniz?
Amerika ve birçok Avrupa ülkesinde diş taşı temizliği ve diş fırçalama tekniği eğitimi almış profesyoneller tarafından bu eğitim ile beraber diş bakımı ve temizlik hizmeti sunuluyor. Bu hizmeti ve diş fırçalama eğitimi veren profesyonellere Dental Hijyenist deniliyor ve toplumun büyük çoğunluğu yılda iki defa bu hizmeti alıyor. Ayrıca birçok ülkede ulusal programla beraber çocuklarda diş fırçalama alışkanlığı oluşturmak için okullarda birçok uygulama ve diş fırçalama eğitimi düzenleniyor.
Ülkemizdeki diş fırçası değiştirme sıklığı ve diş macunu kullanma oranları nasıl?
Ülkemizde diş fırçalama alışkanlığı Avrupa ve gelişmiş ülkelerin çok gerisinde kalıyor. Avrupa’da bir tüketici yılda ortalama dört diş fırçası tüketirken bu sayı Türkiye’de dört yılda bir fırçaya denk geliyor. Diş macununda da tüketim oranlarımız Avrupa’dan oldukça geride kalıyor.
Diş fırçası nasıl bir tasarıma sahip olmalı?
Bir diş fırçasından en üstün verimi almak için diş fırçasının kıllarının olabildiği kadar fazla olması gerekiyor. Diş fırçasının kıl sayısı arttıkça etkili temizleme gücü de artıyor. Diş üzerindeki biofilm denen tabakayı etkili temizlemenin en iyi yolu küçük kafa yapısına ve en fazla kıl sayısına sahip diş fırçaları. Ayrıca diş fırçasının sap kısmının düz olması etkili temizlik için önemli bir avantaj.
Fırçası, diş ipi gibi ürünlerin de kullanılması gerekiyor mu?
Diş fırçasının dişlerin yüzeyini sadece yüzde 70 oranında temizleme becerisi var. Geri kalan yüzde 30’luk alan dişlerin birbirine temas eden ara yüzleri ve buralara fiziksel olarak diş fırçaları ulaşamıyor. Bu bölgeleri temizlemek için diş ipi ya da arayüz fırçaları kullanmak gerekiyor. Ülkemizde arayüz fırçaları son yıllarda tanınmaya başladı ve gün geçtikçe kullanıcı sayısı artıyor. Diş iplerinin kullanımı zor oluyor. Ayrıca özellikle arka dişlerde etkili bir temizlik yapamadığı birçok bilimsel çalışmalarda tespit edildi. Arayüz fırçaları çürüklerin en çok görüldüğü diş aralarını etkili bir şekilde ve dişetlerinde yaralanmalara neden olmadan temizleyebiliyor. Dişeti hastalıklarının temel nedenlerinden biri de diş aralarında oluşan diş plaklarından kaynaklanan dişeti enfeksiyonları. Sağlıklı bir ağız ve dişeti için arayüz fırçası mutlaka düzenli olarak kullanılmalı.
Florürsüz diş macunu mu kullanılmalı?
Florür diş çürüklerini önlemek amacı ile 1900’lerin başında kullanılmaya başladı. Florürün özellikle içme sularına ve diş macunlarının içine eklenerek diş çürüklerinin azaltılacağı görüşü, yapılan son çalışmalarda artık geçerliliğini yitirmiş bulunuyor. Özellikle çocuklarda diş macunu yutma olasılığı fazla olduğu için florürün vücuda fazla alınması birçok probleme zemin hazırlıyor. Florürsüz diş macunları günümüzde daha da yaygınlaşmaya başladı.
Sağlıklı bir diş temizliği için önerileriniz neler?
Kişisel bakımda diş temizliğinde mekanik temizlik en önemli faktör. Etkili diş temizliği için yumuşak ve küçük kafa yapılı diş fırçası ve arayüz temizliği için ara yüzlere uygun ölçüde arayüz fırçası kullanımını öneriyoruz.
Çocuklar için en uygun diş fırçasını nasıl tanımlarsınız?
İlk yapılması gereken şey çocuklar için doğru diş fırçasını seçmek. Çocuklara olabildiğince yumuşak kıllı diş fırçası ve genelde kafa ve sap kısmı silikondan yapılmış; hatalı kullanmada can yakmayan bir diş fırçası seçilmeli. Çocukların ağızları çok küçük olduğu için diş fırçasında olabildiğince en küçük kafalı fırça tercih edilmeli.
* Formsante dergisinden alınmıştır.
