Günlük hayattaki mimiklerin azalmasına bağlı olarak yüz bölgesinde dengesizliğin olmasıyla akıllara parkinson hastalığın getiriyor. Yaşlılık hastalığı olarak isimlendirdiğimiz parkinson hastalığı nedir? Parkinson hastalığı belirtileri neler? Her el titremesi parkinson hastalığı mıdır? üzere merak edilen sorulara cevap aradık. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, Parkinson hastalığı hakkında değerli bilgiler verdi.
ELİ TİTREYEN HERKES MUAYENE OLMALI!
Genel olarak titreme, hareketlerde yavaşlama ve yürüyüş sorunlarına yol açan Parkinson hastalığı, başlangıçta fark edilmeyerek, sinsi bir biçimde ilerliyor. Parkinson hastalarında dikkat çeken özelliklere değinen Uzm. Dr. Celal Şalçini, bu şahıslarda; yüzde donukluk, mimik azlığı, göz kırpma sayısında azlık, yüz derisinde yağlanma ve kabuklanma, öne eğik vaziyette küçük adımlarla yürüme, istikrar bozukluğu ve titreme üzere durumların görüldüğünü söz ederek, elinde titreme olan herkesin kesinlikle muayeneden geçmesi gerektiğini vurguladı.
Her yıl 11 Nisan tarihi, toplumsal farkındalık ve bilinçlenme oluşturmak ismine, “Dünya Parkinson Hastalığı Günü” olarak anılıyor.
Parkinson çok eski bir hastalıktır ve hastalığı bulan kişinin ismini almıştır. Genelde hareketlerde yavaşlama, düşme, titreme ve yürüyüş sorunları ile giden ve ilerleyici bir rahatsızlık olan Parkinson, birinci başta çok sinsi başlıyor ve yavaşça güç fark edilerek artıyor. Hastalar doktora geldiğinde, hastalık birkaç yıl evvel başlamış oluyor.
PARKİNSONDA 2 TİP VAR!
Biri yavaşlama, oburu de titreme ile ilerleyen Parkinson. İkisi birebir anda da başlayabilir; lakin daha enderdir. Hem titreme, hem yavaşlama hangi tip olursa olsun tek taraflı başlar ve öbür tarafa bir vakit sonra ilerleyerek, iki taraflı olur. Yavaşlama ile giden Parkinson, biraz daha tedaviye karşılıklıdır; lakin titreme ile olan Parkinson’da titremeyi durdurmak biraz daha zordur ve daha yüksek dozda ilaç gerektirir. Parkinson’un yanında unutkanlık vb. muhakkak başlı sorunlar ileri safhalarda meydana gelebilir.
PARKİNSON PLUS NE MANAYA GELİR?
Bir de ‘Parkinson Plus’ dediğimiz ‘Parkinson ilave’ yahut ‘Parkinson artı’ sendromları var. Bunların genel özelliği, Parkinson kadar yüz güldürücü değillerdir ve tedavileri zordur. Hastalar ilaçlara daha yanıtsızlardır ve hastalıkların seyirleri Parkinson hastalığına nazaran daha ağırdır. Daha süratli biçimde ilerleyicidir ve yalnızca Parkinson bulgularıyla gitmez. Parkinson bulgularına ek olarak, otonomik sistem bozukluğu, üst bakış kısıtlılığı, el kullanma sorunları, elde kasılmalar, dengesizlik, beyincik küçülmesi, erken periyotta beyindeki kabuk tabakanın küçülmesi üzere sorunlar çıkabilir.
EL TİTREMESİ VARSA MUAYENE ŞART!
Parkinson hastalığında öne çıkan belirtilerden biri yavaşlama, başkası titreme. Elinde titreme olan herkesin muayeneden geçmesi gerekiyor. İkincisi yavaşlama; hastanın yakınlarının fark ettiği, yürürken kolda görülen hareketsizlik. Yürürken kol-bacak paralel olarak masraflar. Genelde aileler fark ederek, ‘Kolunu sallamıyorsun artık’ ve ‘Ağırlaştın’ diyorlar. Buna istinaden, hastalarda omuz ağrısı ya da zihinsel süreçlerde yavaşlama olabilir. Zira dopamin unsuru sırf hareketten sorumlu değil, niyet suratını da denetim ediyor. Yani bu hastalarda zihinde yavaşlama da olabiliyo.
YÜZ MİMİKLERİNDE AZALMA VE DENGESİZLİK VARSA…
Parkinson hastalarını gördüğümüzde dikkatimizi çeken kimi şeyler vardır. Birinci başta yüzleri donuktur ve yüzdeki mimikleri çok azalmıştır. Göz kırpma sayısı azalmış, yüz derisindeki yağlanma ve kabuklanma artmış bir vaziyettedir. Çoklukla öne eğik ve küçük adımlarla yürürler. Dengesizlikleri vardır ve olur olmaz düşmeler meydana gelebilir ve olağan ki elde titreme ve/veya yavaşlama olur.
TEDAVİ SİSTEMLERİ NELER?
Verilen ilaçlar hastanın hayat kalitesini artırıyor. En azından hastanın titremesini ve yavaşlamasını makul bir düzeyde düzelterek, hastanın hayatının uzun bir mühlet olağan olarak ilerlemesini sağlıyor.