Lenfosit düşüklüğü ve yüksekliği pek çok nedenden dolayı sebebiyet verebilir. Lenfositler,antikor üreterek insan vücudunu rahatsızlıklara karşı koruyabilir. Peki lenfosit nedir? Sağlıklı bir lenfosit sayısı kaç aralığında olmalıdır? LYM Lenfosit düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama geliyor? LYM yani lenfosit hakkında tüm merak edilenleri Acıbadem Maslak Hastanesi Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner anlattı.
LYM (Lenfosit) nedir?
Öncelikle LYM nedir? LYM (Lenfosit), kemik iliğinde üretilen kan hücrelerinden olup bağışıklık sisteminin temel hücreleridir. Vücudumuzu bakteri, virüs ve diğer birçok toksik maddeye karşı savunurlar. Kemik iliğimiz sürekli olarak lenfositleri üretir. Bu hücrelerin bir bölümü dolaşım sistemine bir bölümü ise lenfatik sisteme geçerek lenf bezlerine yerleşirler. Lenfatik sistem dediğimiz yapı dalak, lenf bezlerinden oluşan ve vücut savunmasında ilk aksiyon alan öncü karakollar gibidir. Dudakta uçuk çıkar çene altı ve boyun lenf bezleri büyür, akıntı olur kasık lenf bezleri büyür. Bu büyüme normaldir ve lenf bezlerinin savunma refleksini gösterir.
Lenfositlerin bir kısmı ise kemik iliğinde kalır ve Covid-19 sürecinde çok konuştuğumuz antikorların yapımını sağlarlar. Antikorlar bağışıklık sistemimizin en güçlü silahlarıdır. Bazı lenfositler ise timüs adını verdiğimiz organa giderler. Timus bağışıklık sisteminin üniversitesi gibidir. Buradan mezun lenfositler ise T lenfositler adını alırlar. T ve B lenfositler bağışıklık sisteminin kurmay subayları gibidir. Diğer bağışıklık sistemi hücreleri ise daha çok cephede savaşan askerlere benzerler. Geçirdiğimiz enfeksiyonları tanıyan, istihbarat toplayan, hatırlayan, onları hedef alıp güdümlü füzeler gibi antikorlarını yollayan hep T ve B lenfositlerdir.
Lenfosit sayıları hangi aralıkta olmalıdır?
Küçük farklılıklar göstermekle beraber lenfositlerin normal aralığı 1.300/mm3 ile 3750 / mm3 arasında değişir. Bu değerlendirme yapılırken her zaman lenfositlerin mutlak değerlerine bakmalı ama asla yüzde (%) değerlere bakarak değerlendirilmemelidir.
Lenfosit yüksekliği ne anlama gelir?
Lenfosit yüksekliğine ‘lenfositozis’ denir kemik iliğinin lenfositleri aşırı üretmesi sonucu oluşur. Bu durum bazı hastalıkların işareti olabilir. Bunlar;
- Viral enfeksiyonların bazıları (kızamık, kabakulak, enfeksiyöz mononükleoz (öpücük hastalığı)
- Hepatit
- Tüberküloz
- Toksoplazmoz
- Sitomegalovirüs
- Brucella
- Bazı akut ve kronik lösemiler
- AIDS
Ancak unutulmamalıdır ki, bu değerlendirme mutlaka bir hekim tarafından yapılmalıdır ve klinik bulgular bir bütün olarak değerlendirilmelidir.
Lenfosit düşüklüğü ne anlama gelir?
Lenfosit yüksekliğine lenfopeni denir. Lenfopeni; kemik iliğinin yeterince lenfosit yapamamasından, yapılan lenfositlerin hızla yok olmasından veya başta dalak olmak üzere kendi organlarınca yok edilmesinden kaynaklanabilir.
İlginç bir biçimde kimi enfeksiyonlar bazen lenfositoz bazen de lenfopeni yapabilir. Kimi viral enfeksiyonlarda lenfosit sayıları hafifçe düşer. BU durumun pek önemi yoktur ancak lenfosit sayısı belirgin düşerse tahmin edilebileceği gibi bağışıklık sistemi zafiyete uğrar ve enfeksiyonlara yatkınlık ortaya çıkar.
Aşağıda saydığım nedenler lenfopeni nedeni olabilir.
- Kötü beslenme
- AIDS
- Grip
- Lupus gibi bazı romatizmal hastalıklar
- Bazı kanserler
- Kortizon kullanımı
- Kemoterapi ilaçları
- Bazı çok nadir doğumsal hastalıklar
Lenfosit düşüklüğü ve yüksekliğinin tedavisi nedir?
Temel olarak lenfosit düşüklüğü ve yüksekliğine neden olan durumların tespiti ve tedavisi gereklidir.
Lenfosit düşüklüğü ve yüksekliğinin klinik bulguları nelerdir?
Lenfosit düşüklüğünde bağışıklık yanıtı düşük olduğundan kolay enfeksiyon gelişim riski vardır. Lenfosit düşüklüğünün belirtileri, neden olduğu enfeksiyon bulguları yanında altta yatan hastalığa ait bulgulardır. Lenfosit yüksekliğinin bulguları ise çoğu kez altta yatan hastalığın bulgularından oluşur.
Çocuklarda normal lenfosit sayıları
- Doğum: 2.000-8.000/mm3
- 2 hafta: 2.800-9.100/mm3
- 4 hafta: 2.800-9.100/mm3
- 2-6 ay: 4.000-10.000/mm3
- 6 ay – 1 yaş: 4.000-12.000/mm3
- 12-18 yaş: 1.100-4.500/mm3
