Bedenimiz kendisi için gerekli olan kolesterolün yüzde 75’ini kendisi üretebiliyor, kalan kısmını ise tükettiğimiz hayvansal gıdalar yoluyla tamamlıyoruz. Bu durumda fazla hayvansal gıda tüketmek ya da başkaca sebeplerle bedenin ihtiyaç duyduğundan daha fazla kolesterol üretmesini sağlamak vücuda zarar veriyor. Yüksek kolesterol ile vücudumuz kimi zaman çeşitli sinyaller verebilirken kimi zaman da kolesterolün yükseldiğini kan testi yaptırmadan anlayamıyoruz.
Kolesterol testi nedir, nasıl yapılır?
Kolesterol seviyesi kan içinde görülerek saptanabiliyor. Bu sebeple kan testi yoluyla anlaşılıyor. Olması gereken kolesterol seviyesi 200 miligram desilitre. Bu değerin üzerindeki değer yüksek olarak kabul ediliyor. Kolesterolü dengeleyen diyetler ile denge sağlanamazsa uzman hekim tarafından önerilen ilaçlar kullanılarak yüksek kolesterol kontrol altına alınabiliyor.
Kolesterol nasıl düşürülür?
Kandaki kolesterol seviyesini düşürmek için elbette öncelikle beslenmeye çok dikkat etmek gerekiyor. Son yıllarda birbirleriyle yarıştırılan diyet listelerini uygulamak sağlığı olumsuz yönde etkilerken, en doğrusu uzman hekim ve diyetisyen kontrolünde en uygun diyeti uygulamak. Doğru ve dengeli bir beslenme alışkanlığının yaşam kalitesini yükselttiği artık bilinen bir gerçek. Kolesterolü yükseltecek türdeki besinleri diyetinizden uzaklaştırarak, spor yaparak ve stres gibi dış etkenleri hayatınızdan uzak tutarak bu hastalığı bedeninizden uzak tutabilirsiniz.
Kolesterolün iki çeşidi var
Kanda bulunan kolesterolün iki çeşidi bulunuyor. HDL (Yüksek yoğunluklu lipoproteinler veya High Density Lipoprotein) ve LDL (Düşük yoğunluklu lipoprotein veya Low Density Lipoprotein). Bu iki türün de kandaki düzeyleri sağlığı yakından ilgilendiriyor. Kolesterol HDL iyi huylu kolesterol olarak biliniyor. Fazladan alınan yağın vücudunuzdan atılmasını sağlayan HDL ayrıca bu yağların damarlarınızda plak halinde oluşumlara sebep olmasına da engel oluyor. HDL seviyesinin kanda yüksek olması kalp sağlığı için iyi bir haberci olabilir. Kalp krizi riskini azaltan HDL, damar tıkanıklarına neden olan kötü kolesterolü de damarlardan uzak tutuyor. HDL seviyesi yüksek olan kişilerin kalp sağlığı açısından diğer insanlara oranla daha sağlıklı olma olasılıkları yüksek denilebilir. Kandaki ideal HDL değeri 45 olup, bu seviyenin altına inmesi durumunda tedbir almakta fayda var. Öncelikle doğru beslenerek, hareketli bir yaşamı tercih ederek hatta düzenli spor yaparak HDL seviyesini ideal düzeyde tutmak mümkün. Kolesterol LDL olarak bilinen kötü kolesterolün yükselmesi de sağlığı yakından ilgilendiriyor. Yapılan araştırmalarda kalp krizi riskini %20 seviyelerinde artırdığı saptanan LDL seviyesinin yükselmesi damar sertleşmelerinde, daralmalarında hatta tıkanmalarında büyük rol oynuyor. Bu tür sağlık sorunları ise çok daha büyük problemlerin oluşumuna neden oluyor. Felç ve kalp krizi ihtimallerini artıran kandaki LDL miktarını azaltmak bu tür ağır hastalıkların hatta ölümlerin önüne geçmeyi sağlıyor. Bu denli büyük önem taşıyan kolesterol değerleri konusunda hassasiyet göstermek ve kontrolleri aksatmamak da büyük önem taşıyor.
Kolesterol artıran yiyecekler nelerdir?
Tam yağlı süt ve süt ürünleri, tereyağı, yağlı etler ve kümes hayvanlarının derilerinin tüketilmesi kolesterolün yükselmesine neden oluyor. Ayrıca doymuş yağlar ve trans yağ ihtiva eden gıda maddeleri de bu anlamda sağlığı tehdit ediyor. Hindistan cevizi yağı, kakao yağı ve palm yağı içeren hazır gıdalar, çikolatalar ve bisküvi tarzı yiyecekleri beslenme sisteminin dışına çıkarmak ve mümkün olduğunca doğal ve lifli gıdalar ile beslenmek kolesterol seviyesini dengede tutmak için önemli.
Kolesterole iyi gelen yiyecekler nelerdir?
Lifli gıdalar tüketmek kötü kolesterolün düşmesine yardımcı oluyor. Özellikle tam buğday ve kepekli ekmekler, sebzeler ve meyveler düzenli ve dengeli biçimde tüketildiğinde bu sorunla karşılaşmanın önüne geçiyor. Pirinç pilavı yerine bulgur pilavı tüketmek de iyi bir alternatif olabiliyor. Ayrıca kuru bakliyatlar da değerlerinizin ideal seviyede kalmasına yardımcı oluyor. Ayrıca taze ceviz, fındık gibi yemişler, haftada birkaç kez balık tüketimi, yemeklerinizde margarin ve tereyağı yerine zeytinyağı kullanımı da alınabilecek önemler arasında. Dengeli ve sağlıklı beslenmek, günlük spor aktivitelerini arttırmak, stressiz bir yaşam sürmek de kalp sağlığı için büyük önem taşıyor.
Karbonhidrat ne işe yarar ve hangi besinlerde bulunur? TIKLAYIN
