Koenzim Q10 yani CoQ10 cildi, beyni ve akciğerleri desteklemenin yanı sıra kanser veya diyabet gibi kronik hastalıklara karşı korunmaya da yardımcı olabilir. Düşük CoQ10 seviyeleri kanser, diyabet gibi hastalıkların yanı sıra nörodejeneratif bozukluklarla da ilişkili olabilir. Bununla birlikte, neden-sonuç ilişkisi belirsizdir.
İşte CoQ10’un 9 potansiyel faydası ve güvenlik bilgisi hakkında bilmeniz gerekenler:
KOENZİM CoQ10 NEDİR?
CoQ10 doğal olarak vücutta bulunur; en yüksek seviyeleri kalp, karaciğer, böbrek ve pankreasta bulunur. Hücre enerji transferinde rol oynayan antioksidan adenozin trifosfatı (ATP) yaparak hücrelerde enerji üretilmesine yardımcı olur ve hücreleri oksidatif strese karşı koruyan bir antioksidan görevi görür.
Ubiquinol, CoQ10’un indirgenmiş formudur, ubiquinone ise oksitlenmiş formudur. Vücut bu iki form arasında geçiş yapabilir. Her iki varyasyon da vücutta mevcuttur ancak ubikinol kan dolaşımında en çok bulunan formdur.
CoQ10 VÜCUT İÇİN NE YAPAR?
Oksidatif stres, düzenli hücre işleyişine müdahale edebilir ve birçok sağlık durumuna katkıda bulunabilir. Bu nedenle bazı kronik hastalıkların da düşük CoQ10 seviyeleriyle ilişkilendirilmesi şaşırtıcı değildir.
Yaşlandıkça CoQ10 üretimi azalır. Bu nedenle yaşlı insanlar bu bileşiğin eksikliğini yaşayabilirler.
Düşük CoQ10 seviyelerinin diğer bazı olası nedenleri şunlardır:
- CoQ10 sentezinde veya kullanımında genetik kusurlar
- Hastalığın bir sonucu olarak dokuların artan talepleri
- Mitokondriyal hastalıklar
- Yaşlanmaya bağlı oksidatif stres
- Statin tedavisinin yan etkileri
CoQ10’UN FAYDALARI
1. Kalp yetmezliğinin tedavisine yardımcı olabilir
Bazı araştırmalar CoQ10’un kalp yetmezliği olan kişiler için tedavi sonuçlarını iyileştirebileceğini öne sürüyor.
2. Doğurganlığa yardımcı olabilir
Mevcut yumurtaların sayısı ve kalitesindeki düşüş nedeniyle dişi doğurganlığı yaşla birlikte azalır. CoQ10 bu sürece doğrudan dahil oluyor. Yaşlandıkça CoQ10 üretimi yavaşlar ve vücudun yumurtaları oksidatif hasardan koruma konusundaki etkinliği azalır.
CoQ10 takviyesi, yumurta kalitesi ve miktarındaki yaşa bağlı bu düşüşe yardımcı oluyor ve hatta tersine çevirebilir gibi görünüyor.
3. Sağlıklı cilt yaşlanmasını desteklemeye yardımcı olabilir
Hücresel hasar veya hormonal dengesizlik gibi zararlı unsurlar, cilt neminin azalmasına ve çevresel saldırganlara karşı korunmanın yanı sıra cilt katmanlarının incelmesine neden olabilir.
İnsan ve hayvan çalışmalarına göre CoQ10’un doğrudan cilde uygulanması, UV ışınlarının neden olduğu oksidatif hasarın azaltılmasına, kırışıklıkların derinliğinin azaltılmasına ve antioksidan korumanın desteklenmesine yardımcı olabilir.
4. Baş ağrısını azaltabilir
Anormal mitokondriyal fonksiyon, beyin hücrelerinde düşük enerjiye neden olabilir ve migrene katkıda bulunabilir. CoQ10 esas olarak hücrelerin mitokondrisinde yaşadığından migren tedavisinde faydalı olabileceği gösterilmiştir.
Beş çalışmanın bir incelemesi, CoQ10’un çocuklarda ve yetişkinlerde migrenin süresini ve sıklığını etkili bir şekilde azaltabildiğini buldu.
5. Egzersiz performansına yardımcı olabilir
Anormal mitokondriyal fonksiyon kas enerjisini azaltabilir, kasların verimli bir şekilde kasılmasını ve egzersizi sürdürmesini zorlaştırabilir.
Bir çalışma, CoQ10 takviyesinin, yarışma aşamasında ergen elit yüzücülerde oksidatif stresi ve kas ve karaciğer hasarı belirteçlerini engellemeye yardımcı olabileceğini buldu.
Dahası, CoQ10 takviyesi yorgunluğun azaltılmasına yardımcı olabilir ve bu da potansiyel olarak egzersiz performansını artırabilir.
6. Diyabete yardımcı olabilir
Oksidatif stres hücre hasarına neden olabilir. Bu, diyabet gibi metabolik hastalıkların yanı sıra insülin direncine de neden olabilir.
2018 meta-analizinde CoQ10’un insülin duyarlılığını iyileştirdiği ve kan şekeri seviyelerini düzenlediği öne sürüldü.
Diyabetik nöropatisi olan kişilerde (diyabet hastalarında meydana gelebilecek bir tür sinir hasarı) yapılan başka bir çalışma, 12 hafta boyunca günde 100 mg CoQ10 almanın HbA1c seviyelerini ve insülin direncini iyileştirebileceğini buldu.
7. Kanserin önlenmesinde rol oynayabilir
Bazı test tüpü çalışmalarına göre CoQ10, kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. İlginçtir ki kanserli kişilerin CoQ10 düzeylerinin daha düşük olduğu gösterilmiştir.
Bazı eski araştırmalar, düşük CoQ10 seviyelerinin, meme ve prostat kanseri de dahil olmak üzere belirli kanser türlerinin daha yüksek riski ile ilişkili olabileceğini öne sürüyor. Daha yeni çalışmalar da bunu akciğer kanseriyle ilgili olarak önerdi.
Bununla birlikte, Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), CoQ10’un kanser tedavisi olarak değerinin gösterilmediğini, dolayısıyla kesin bir iddiada bulunulmadan önce daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtmektedir.
8. Beyne iyi gelebilir
Mitokondriyal fonksiyon yaşla birlikte azalma eğilimi gösterir, bu da beyin hücrelerinin ölümüne yol açabilir ve Alzheimer ve Parkinson gibi rahatsızlıklara katkıda bulunabilir.
Ne yazık ki beyin, yüksek yağ asidi içeriği ve yüksek oksijen talebi nedeniyle oksidatif strese karşı çok hassastır. Bu oksidatif stres, hafızayı, bilişi ve fiziksel işlevleri etkileyebilecek zararlı bileşiklerin üretimini artırır.
9. Akciğerleri koruyabilir
Akciğerlerde artan oksidatif hasar ve düşük CoQ10 seviyeleri de dahil olmak üzere zayıf antioksidan koruma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve astım gibi akciğer hastalıklarına neden olabilir.
Ayrıca, bazı eski çalışmalar bu koşullara sahip kişilerin daha düşük CoQ10 düzeylerine sahip olma eğiliminde olduğunu bulmuştur.