Kataraktın oluşum nedeni tam olarak bilinmese de, yaşlanma süreci en yaygın nedenlerden biridir. Biz de katarakt ile ilgili merak edilen soruları Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Rıza Cenk Çelebi‘ye sorduk…
KATARAKT NEDİR?
Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybetmesi sonucu oluşan bir göz hastalığıdır. Göz içindeki lens (mercek), gelen ışığı odaklamak ve net bir görüntü oluşturmak için gözün önünde yer alır. Katarakt, bu lensin bulanıklaşması sonucu görmeyi bozar ve görme keskinliğini azaltır.
KATARAKT NEDEN OLUR?
Kataraktın oluşum nedeni tam olarak bilinmese de, yaşlanma süreci en yaygın nedenlerden biridir. Yaşlanma ile birlikte göz lensi sertleşir, kalınlaşır ve saydamlığını kaybeder. Bunun yanı sıra, göz yaralanmaları, uzun süreli kortikosteroid kullanımı, diyabet, uzun süreli güneşe maruz kalma, sigara içme ve bazı genetik faktörler de katarakt oluşumunda rol oynayabilir. Ayrıca, çevresel faktörlerin yanı sıra bazı sağlık problemleri, özellikle göz hastalıkları da kataraktın oluşumuna katkıda bulunabilir.
KATARAKT BELİRTİLERİ
Katarakt, göz merceğinin içindeki proteinlerin birikmesi veya değişmesi sonucu oluşur. Bu durum, göz merceğinin saydamlığını bozar ve ışığın göz içine geçmesini engeller.
Kataraktın belirtileri arasında şunlar yer alabilir:
- Bulanık, donuk veya puslu görme
- Renklerin soluk veya sarımsı görünmesi
- Işıkları hale şeklinde görmek
- Az ışıkta veya gece görüşünün bozulması
- Çift görme veya birden fazla görüntü görme
- Gözlük veya kontakt lenslerin sıklıkla değiştirilmesi ihtiyacı
- Gözlüklerin artık yeterli gelmemesi
Bu belirtiler, kataraktın ilerleme hızına, evresine ve hangi bölgede olduğuna bağlı olarak değişebilir. Kataraktın oluşumu genellikle yavaş ilerler, bu nedenle belirtiler başlangıçta hafif olabilir ve zamanla kötüleşebilir. Eğer kataraktın belirtileri fark edilirse, bir göz doktoruna başvurmak önemlidir.
KATARAKT AMELİYATI NE ZAMAN GEREKLİDİR?
Kataraktın tedavisi, cerrahi müdahale ile yapılır. Katarakt ameliyatı, kataraktın görme keskinliğini önemli ölçüde etkilediği veya günlük aktiviteleri kısıtladığı durumlarda gereklidir. Kataraktın ilerlemesi, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve ileri derecede katarakt, ciddi görme kaybına neden olabilir. Kataraktın ne kadar ilerlediği, kişinin yaşam tarzı ve göz sağlığı gibi faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ancak genellikle, hastanın günlük aktivitelerini, okuma, araba kullanma, yemek yapma gibi işleri yapmasını zorlaştıran veya imkansız hale getiren bir seviyeye ulaştığında katarakt ameliyatı önerilir.
KATARAKT AMELİYATI NE KADAR SÜRER?
Katarakt ameliyatı, genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve ameliyat süresi, kullanılan teknik ve hastanın durumuna bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle 15-30 dakika sürer. Ameliyat sırasında, bulanıklaşmış doğal lens çıkarılır ve yerine yapay bir lens yerleştirilir. Bu işlem, genellikle güvenli ve başarılıdır ve görme kaybını geri kazandırmak için etkili bir yöntemdir. Ancak, herhangi bir ameliyatta olduğu gibi, katarakt ameliyatı da bazı riskleri içerir. Bu nedenle, ameliyat öncesi bir göz doktoru ile riskler ve faydalar hakkında detaylı bir görüşme yapmak önemlidir.
KATARAKT AMELİYATI SONRASI NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Katarakt ameliyatı sonrası iyileşme süreci genellikle hızlı ve ağrısızdır. Ameliyat sonrası dönemde hasta birkaç saat gözlem altında tutulur ve genellikle aynı gün taburcu edilir. Hastanın ameliyat sonrası birkaç gün boyunca göz damlası kullanması gerekebilir. Hasta, doktorun önerilerine uyarak istirahat etmeli ve gözünü koruyacak önlemler almalıdır. Bu şekilde hastanın iyileşmesi hızlandırılabilir. Ameliyattan sonraki dönemde iyileşme sürecini hızlandırabilmek için dikkatli olunması gereken bazı hususlar vardır:
-Gözü ovuşturmamak veya çizmemek önemlidir. Bu, gözün enfeksiyon kapmasına veya iyileşme sürecinde gecikmeye neden olabilir.
– Gözün suyla temasından kaçınmak gereklidir. Duş veya yüzme yapmadan önce doktorun önerilerine uymak önemlidir.
– Gözü aşırı güneş ışığından korumak ve güneş gözlüğü takmak gereklidir. Güneş ışınları, gözde tahrişe ve rahatsızlığa neden olabilir.
– Göz damlalarını düzenli olarak kullanmak gereklidir. Doktor, ameliyat sonrası hangi göz damlalarını kullanmanız gerektiği konusunda size bilgi verecektir.
– Ağır egzersizlerden, ağır kaldırmaktan ve eğilip kalkmaktan kaçınmak gereklidir. Bu tür aktiviteler, ameliyat sonrası göze zarar verebilir.
– İyileşme sürecinde, doktorun önerdiği aralıklarla takip randevularına gitmek önemlidir. Bu kontroller, gözünüzün sağlıklı bir şekilde iyileştiğinden emin olmak için gereklidir.
– Katarakt ameliyatı sonrası gözde bulanıklık, kızarıklık, yanma, sulanma, hassasiyet veya kaşıntı gibi -bazı rahatsızlıklar ortaya çıkarsa mutlaka doktora başvurulması gereklidir
