Yanlış beslenme
alışkanlıkları, hareketsiz yaşam ve sigara kullanımı, kalp damar sağlığına zarar
veriyor. Ancak genç yaşlardan itibaren düzensiz yaşam tarzını değiştirerek kalp
hastalıklarından korunmak mümkün olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi
Kardiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ali Metin Esen, kalp damar sağlığı konusunda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi
verdi.
Sağlığınız için uygun
seçimler yapın
Beslenmeden, uyku düzenine,
fiziksel aktivitelerden bulunulan sosyal ortamlara kadar günlük hayatta
alınacak doğru kararlar ve seçimler sağlıklı bir yaşam için çok önemlidir. Kalp
damar sağlığını korumak için bunlara dikkat edin:
– Tütün ürünlerinden uzak
durun
– Günlük fiziksel aktivitenizi ihmal
edilmeyin
– Kalp dostu diyet yapın
– İdeal kilonuzu koruyun
– Kan basıncınızı normal seviyede
tutun
– Kolesterol düzeyinizi kontrol
altında tutun
– Kan şekerinizi düzenleyin
Sigara dumanına maruz
kalmak ömürden çalıyor
Tütün ve benzeri ürünlerin
kullanımının yanı sıra elektronik sigaralar da sağlığa en çok zarar veren
alışkanlıklar arasında yer almaktadır. Tütün ürünlerinin içerdiği nikotin,
sadece kalpdamar hastalıklarına değil, kansere de neden olmaktadır. Sigara dumanına
maruz kalmak da zararlı kimyasalların vücuda girmesine neden olacak, kalp ve
akciğer sağlığını olumsuz yönde etkileyecektir.
Gençler günde en az 1
saat egzersiz yapmalı
Düzenli egzersiz kalp, kas,
kemik ve eklemlerin sağlıklı olmasına yardımcı olur. Fiziksel aktivite özgüveni
arttırır, duygusal modu yükseltir, uyku kalitesini olumlu yönde etkiler ve daha
fazla enerjik olunmasını sağlar. Amerikan Kalp Cemiyeti çocukların ve gençlerin
her gün en az 60 dakika orta-yoğun seviyede egzersiz yapmasını önermektedir.
Orta ve yoğun seviyede egzersiz tipleri arasında; bisiklete binme, yüzme,
tempolu yürüyüş, tenis, bahçe işleri, hafif tempolu koşu, futbol, aerobik, dans
etme ve ip atlama yer almaktadır.
İçeceklere şeker
yerine meyve parçaları atılabilir
Sağlıklı beslenmek, kalbin
ve vücudun en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Tam tahıllı yiyecekler, meyveler,
sebzeler, tavuk eti, balık ve ceviz – fındık gibi yemişler içeren bir diyet
programı uygulanmalıdır. Kırmızı et, tuzlu, şekerli yiyecek ve içecekler sınırlanmalıdır.
Her gün çeşitli sebzeler ve meyveler tüketilmelidir. Doymuş ve trans yağları
tüketmekten kaçınılmalıdır. Yağı alınmış süt veya az yağlı yoğurt gibi az yağ
içeren süt ve süt ürünleri daha faydalıdır. İçeceklere şeker yerine meyve
parçaları atılmalıdır.
İdeal kiloyu korumak
için…
Günlük aktiviteleri yerine
getirebilmek için belli bir miktar kaloriye ihtiyaç duyulur. Eğer kilo
alınıyorsa ihtiyaçtan fazla günlük kalori alınmış demektir ve fazla kaloriler
de yağ olarak depo edilir. Düzenli egzersiz yapılırsa bu kaloriler yağ olarak
değil, protein olarak kas yapısına katılır ve kaslar daha güçlü hale gelir.
İdeal kiloyu korumanın en önemli yöntemi yeterince ve düzenli egzersiz
yapmaktır.
Yüksek tansiyonun
erken teşhisi hayatınızı değiştirebilir
Artmış kan basıncı veya
hipertansiyon kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Yüksek kan
basıncı olan insanlar normal kan basıncına sahip olanlara kıyasla daha fazla
kalp krizi veya felç geçirme riski altındadırlar. Kan basıncını kontrol altında
tutmak ve ideal bir aralıkta devamını sağlamak için sağlıklı seçimler
yapılmalıdır. İdeal kiloya ulaşmak, tuz oranı düşük, kalp dostu diyetle
beslenmek, yeterince düzenli fiziksel aktivite yapmak ve kan basıncını ölçerek
takip etmek önemlidir. Yüksek kan basıncının erken tespit edilmesi bir insanın
hayatını değiştirebilir. Kan basıncını doktorunuz veya hemşireniz tarafından
ölçülebileceği gibi kendiniz de bir tansiyon aleti kullanarak ölçebilirsiniz.
Kendiniz için ideal olan kan basıncını öğrenmek içinse doktora danışmanız
gerekmektedir.
Kolesterolün %25’i
yiyeceklerle oluşuyor
Kolesterol kandaki diğer
maddelerle birleşerek atar damarları tıkayan, esnekliği azaltan ve kalp
hastalıkları ile inme açısından büyük bir risk oluşturan, kalın ve sert
yapıdaki birikintilerdir. Çok sayıda çocuk ve gençte, kendilerinin farkında
olmadıkları kanlarında yüksek miktarda kolesterol tespit edilmektedir.
Kolesterolün yaklaşık %25’i direkt olarak yiyeceklerle alındığından kontrol
altında tutmak mümkündür. Az miktarda doymuş ve trans yağ içeren, yüksek
miktarda tam tahıl içeren yiyecekler tercih edilmelidir. Ailesinde kalp
hikayesi olan, 11 yaş ve üzeri herkes kolesterol düzeyini ölçtürmelidir.
Diyabet, kalp damar
hastalıklarını tetikliyor
Kan şekeri sıklıkla yüksek
seyrediyorsa, vücudun kan şekerini olması gereken aralıkta tutabilmek için
yapabileceğinden daha fazla çalışması gerekir. Böyle bir durumda yüksek
olasılıkla diyabet gelişir. Diyabet kan şekerinin tehlikeli seviyelere
yükselmesine neden olan bir hastalıktır. Tedavi edilmemiş diyabet, kalp
hastalıkları ve inmeyi de içeren ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kolesterol değerlerinin ölçümü gibi az miktarda kan alınıp kandaki şeker düzeyi
ölçülebilir. Tüketilen gıdalarda ve fiziksel aktivitelerde olumlu değişiklikler
yapmak diyabetin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
