Türkiye Sağlık Araştırması verilerine göre 07-14 yaş grubundaki çocuklarda yüzde 24,5 ile ağız ve diş sağlığı sorunları ilk sırada yer alıyor. Yüzde 11,5 ile göz ve enfeksiyöz hastalıklar, yüzde 4,7 ile cilt hastalıkları ve yüzde 4,1 ile beslenme sebebi ile ortaya çıkan hastalıklar Türkiye’de çocuklarının sorunları.
Ayrıca illere göre çocukların sağlık haritasını çıkartan Diyetisyen Emre uzun diş sağlığı, cilt , göz ve obezite için genç yaşta neler yapılması gerektiğini açıklıyor. Listenin en tehlikeli bölgesi Marmara Bölgesi iken, sağlık sorunlarının en az rastlandığı bölge Akdeniz Bölgesi’dir.
Doğu İlleri
07-14 yaş arası çocuklarda obezite, göz-cilt hastalıkları ve diş çürüğü yaygın…
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin beslenme alışkanlıkları içerisinde et ve süt ürünleri geniş yer kaplarken, sebze ve meyveler oldukça sınırlı oranda sofralarda yer buluyor.
Bu bölgede süt ürünlerinin yeterli şekilde tüketiliyor. Bu sebeple diş kaybı çok sık görülmez ancak tatlı tüketimi sebebi ile diş çürüğü yaygındır. Anne-babalar tatlı tüketimine dikkat etmelidir, önerim haftalık tatlı tüketiminde önceliği sütlü tatlılardan yana kullanmalarıdır. Haftada 1 gün kendilerine izin vermeleri hem diş sağlığı hem de obezitenin önüne geçilmesi açısından yardımcı olacaktır.
Sebze ve meyvenin yetersiz tüketimi ile görülen A ve C vitamini yetersizliği göz ve ciltte hastalıklar oluşmasına sebebiyet verebilir. Çocuklar daha fazla meyve ve sebze tüketimine yönlendirilmelidir. Bu bilgilere ek olarak karbonhidrat tüketimi fazla olduğu olan doğu illerinde obezite oldukça yaygın görülmektedir.
Çocuklar daha fazla fiziksel aktiviteye yönlendirilmeli ve beslenme alışkanlıklarını küçük yaşlardan itibaren değiştirilmeye çalışılmalıdır. Pişirme tarzı olarak kavurma,kızartma türü yiyecekler yerine haşlama, fırın veya ızgara yöntemini tercih edilmelidir.
Besin kaybı minimuma indirilerek alınan fayda maksimize edilmiş olur. Bunun yanında kanserojen madde alımı minimize edilmiş olur.
KARADENİZ BÖLGESİ
07-14 yaş çocuklar için tek risk, tereyağı ve kızartma
Kırmızı et ve tavuk yerine daha çok balık tüketilmesi, çok çeşitli otların yer aldığı sofralar çocukların beslenmesi açısından pozitif mutfaklar. Karadeniz bölgesinde yeterli kalsiyum A vitamini, C vitamini ve D vitamini alımı sebebiyle diş, göz ve cilt hastalıkları daha nadir görülmektedir.
Diyetisyen Emre Uzun 07-14 yaş arası çocuklar için tek risk olarak kızartma ve tereyağ tüketimi görülebilir, diyor. Çocukların gelişim süreçlerinde kızartma yerine haşlama, ızgara, fırın pişirme yöntemleri kullanılarak hazırlanan yiyecekler tüketilmesi; yemeklerde tereyağ gibi doymuş yağların yerine doymamış yağ olan bitkisel ayçiçek veya zeytinyağını tercih etmesi yaşam kalitesini arttıracaktır.
Emre Uzun fiziksel aktivite sayılabilecek hareketliliğin de Karadenizli çocuklar için obeziteyi önleyebilecek diğer bir konu olduğunu belirtiyor.
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
07-14 yaş çocuklar obeziteye yakın…
İç Anadolu’nun beslenme alışkanlığı küçük yaşlardan itibaren tahıl, Ayrıca bu bölgede, hayvancılık sayesinde et ve et ürünleri tüketimi de yaygın.
Genel olarak karbonhidrat ve protein ağırlıklı beslenen İç Anadolu Bölgesi’nde yetişen çocuklar tüketim sebebi ile obeziteye yakın bir bölge. Çocuklar daha fazla fiziksel aktiviteye yönlendirilmeli ve beslenme alışkanlıklarını küçük yaşlardan itibaren değiştirilmeye çalışılmalıdır.
Bölgenin yetersiz kalsiyum tüketimi diş çürükleri ve kayıplarına yol açabilmektedir. Bu sebeple 07-14 yaş arası çocuk gelişimi için mutfaklarda süt, yoğurt, peynir,pekmez, yeşil yapraklı sebzelere, yağlı tohumlar ve kuru baklagiller mutlaka bulunması gerekir.
Bölgede sebze ve meyvenin yetersiz tüketimi ile A vitamini yetersizliği göz ve ciltte hastalıklar oluşmasına sebebiyet verebilir. Çocuklar daha fazla meyve ve sebze tüketimine yönlendirilmelidir. Diyetisyen Emre Uzun özellikle kayısı, havuç, yumurta, süt ve süt ürünlerinin tüketilmesini öneriyor.
AKDENİZ VE EGE BÖLGESİ
Çocuklar diş sorunları yaşıyor…
Bu bölgelerin en sağlıklı bölgele arasında yer aldığını belirten Emre Uzun, bu iki bölge sebze ve meyvelerin bol miktarda tüketilmesi sebebiyle vitamin ve mineral açısından yeterli tüketime sahiptir, diyor.
Bu da göz, cilt ve diş eti hastalıkları görülme insidansını oldukça düşürmektedir. Öte yandan yetersiz süt ve süt ürünleri tüketimi diş çürüklerine yol açma ihtimali bu bölgede de risk oluşturabilmektedir.
Akdeniz ve Ege Bölgesi diyet beslenmeyi barındırdığı için obezite riskinin düşük olduğu bölgelerdendir.
MARMARA BÖLGESİ
En Tehlikeli Bölge…
Bu bölge yoğun göç sebebiyle diş, göz ve cilt hastalıkları ve obezite açısından büyük risk barındırmaktadır. Yoğun tempo 07-14 yaş aralığındaki çocukların ihmal edilmesine neden olabilmektedir.
Bölge çocuklarının fast food ve abur cubur tüketimine yönelmesi, buna ek olarak fiziksel aktivitenin yetersizliği obeziteye davetiye çıkarabilmektedir.
Yine yetersiz vitamin ve mineral alımı ile görülen A ve C vitamin yetersizliği deri ve gözde sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. 07-14 yaş aralığında çocukları daha çok sebze, meyve süt tüketimine yönlendirilmelidir.
Bunun yanında fiziksel aktiviteyi yaşam tarzlarına katması sağlanmalıdır. Böylece daha sağlıklı nesil yetiştirilmesine katkıda bulunmuş olunacaktır.
