Konu beslenme olunca kulak kabartıyoruz. Sanki artık gündemde ne var diye merak ediyoruz. Son periyot sıkça duyduğumuz ve yiyecek ve içeceklerle barışmak manasına gelen sezgisel beslenme işte o denli bir yenilik. Püf noktalarını sizler için öğrendik.
Sezgisel beslenme bireylerin açlık tokluk sinyallerini dinleyerek ve anda kalarak besinleri tüketmesi manasına geliyor. Aslında bizler sezgisel yiyici olarak dünyaya geliyoruz. Ancak vakit içerisinde kendimizi kalıplara sokarak ve besinleri kodlayarak, hakikaten acıkıp acıkmadığımızı fark etmeden ve besinlerin tadına varmadan tüketebiliyoruz. Bilhassa kilo sorunu yaşamış ve daha evvel diyet geçmişi olan bireyler sezgisel beslenemiyor. Besinleri yeterli ve berbat olarak kodlayarak kendilerine yasaklar koyuyorlar. Halbuki maksadımız fabrika ayarlarına dönerek bu kodlamayı ortadan kaldırmak, şartsız ve anda kalarak, fark ederek beslenmek.
Sezgisel beslenme ile yemek yemeğe şartlar koymadan, müsaade verebiliyor olacaksınız. Zira sezgisel beslenmeyi hayatınızın her anında uyguladığınızda hakikaten acıktığınızda ve gerektiği kadar besin tüketmiş olacaksınız. Duygusal olarak beslenme gereksinimi yerine fizikî yemek yeme alışkanlığını edinmiş olacaksınız. Ne vakit acıktığınızı ne vakit doyduğunuzu algılayabiliyor olacaksınız. Kısaca sezgisel beslenmeyle ‘beslenme alışkanlıklarınızı değiştirin, beslenmeye dair tabularınızı yıkın ve doğuştan gelen sezgisel yeme içgüdülerinizi ortaya çıkarın’ diyoruz. Böylelikle kişi gerçek bir beden-besin-akıl ahengi ve istikrarına sahip olacaktır.
BEŞ DUYU ORGANINIZI HAREKETE GEÇİRİN
Sezgisel beslenmeyi öğrenme usulü için üzüm idmanı yapılıyor. Üzüm antrenmanı, şahısların aslında besinleri tüketirken ne kadar anda kalmadığını fark etmelerini sağlayan bir farkındalık antrenmanı. Beş duyu organımızla üzümü deneyimliyoruz. Birinci olarak görme duyumuzla üzümün rengini inceliyoruz. Daha sonrasında koklama duyumuzla üzümün kokusuna dikkat ediyoruz. Dokunma duyumuzla dokusuna bakıyoruz. İşitme duyusuyla sesini dinliyoruz ve son olarak da tat duyumuzla tadına bakıyoruz. Bunu haftanın birkaç günü konutta tükettiğiniz öğünlerde de denemenizi tavsiye ediyoruz. Bu vakitle alışkanlık haline geliyor ve kişi bütün öğünleri farkındalıkla tüketiyor ve birer sezgisel yiyiciye dönüşüyor. Ayrıyeten bu idmanı üzüm dışında öbür bir kuru meyve ile de konutta deneyebilirsiniz.
Bu süreç sonrasında kişi farkına vararak sezgilerini kullanarak besini yemiş olur. Tıpkı şahsa idman sonrası bir üzümü ağzına atıp olağanda yediği üzere süratli halde düşünmeden yenmesi istenilir. Bu uygulama sonrasında kişi iki yemek yeme ortasındaki farkı deneyimleyerek yaşamış olur. Süratli tüketildiğinde ne yediğinin ve ne kadar yediğinin farkında olmadan tükettiği besini sezgisel beslenme ile tükettiğinde algılarını açarak, sezgilerini kullanarak ve neyi ne kadar yediğini bilerek tadını alarak tüketmiş olur.
SEZGİSEL BESLENMENİN FAYDALARI
Bu halde beslenen şahıslar genelde beden sinyallerini dinledikleri için gereksinimlerinden fazla besin tüketmekten kaçınıyorlar. Bu nedenle hem kilo vermek isteyen bireyler zorlanmadan, yasaklar olmadan çarçabuk kilo kaybedebiliyorlar, tıpkı vakitte muhtaçlıkları kadar besin tükettikleri için sıhhatlerini koruyabiliyorlar. Daha da uygunu, daha sağlıklı bir beslenme nizamına geçiyorlar. Yeme bozukluğu geçmişi olan şahıslarda bunu uygulamak çok hakikat olmayabiliyor. Onun dışında herkes bunu deneyebilir. Bilhassa tekrar tekrar diyet yapmış ve artık diyet sözüne dahi tahammülü olmayanlarda çok tesirli bir formül.
KODLAMAMA PROSEDÜRÜYLE ZAYIFLA
Sezgisel beslenme ile zayıflamada en değerli faktör besinleri kodlamamak. Besinleri âlâ makûs olarak kodladığımızda devreye yasaklar da giriyor. Örneğin “asla çikolata tüketmemeliyim” yahut “ asla ekmek yememeliyim” üzere. Bu da yasakları daha cazip hale getiriyor. Bir müddet bu besinleri tüketmeyen kişi sonrasında bu besinleri mahrumiyet hissinden ötürü çok daha fazla tüketiyor. Bu nedenle bu beslenme sisteminde “yasak” diye bir şey yok. Ve “koşul” yok. “Şu besini tükettim artık spor yapmalıyım” üzere şartlar koymuyoruz.
Bilinçsiz tüketimi sezgisel beslenme ile yenmek de katiyen mümkün. Zati bizim istediğimiz şuurlu bir tüketim. Bedeni dinlediğiniz vakit o size kâfi uyarıyı zati yapıyor. Gereksiniminizden fazla tükettiğiniz besinler sizi rahatsız ediyor. Zira tokluk sinyallerini ve bedeninizi dinlemeye başlıyorsunuz. Bu da kişiyi şuurlu beslenmeye iten çok kıymetli bir faktör.
ÜZÜM İDMANI ADIMLARI:
- Kişinin gözleri bağlı biçimde eline üzüm verilir,
- Öncelikle üzüm dokusunu hissetmek için üzüm iki parmak ortasında sıkılır,
- Sonrasında üzümü evvel sağ sonra sol burun deliklerine yaklaştırılarak koklanır,
- İki parmak ortasında sıkılan üzümün sesini duymak için bu süreç yapılırken parmaklar kulağa gerçek yaklaştırılır,
- Üzüm ağıza alınır ve ağız içerisinde çiğnenmeden 2-3 dk. tutulur,
- Ağızda tutulan üzüm diş ile yalnızca bir defa ısırılır, tekrar 2-3 dk. ağız içerisinde gezdirilir,
- Son olarak üzüm büsbütün yavaş biçimde 2-3 dk. içerisinde ağızda tadı dağılarak yenilir.
Birkaç Teklif Daha
Sezgisel beslenme anda kalarak yemek yeme hareketidir. Bir diyet değildir. Buna ilaveten…
- Beslenmeyi kendinize eziyete dönüştürmeyin. Her vakit en sağlıklı tercihleri yapmak mümkün olmayabilir. Kıymetli olan yüklü olarak sağlıklı beslenmek. Esnek olun. Böylelikle kilo vermenin güç olmadığını, bunu yalnızca bireylerin güç hale getirdiğini fark edeceksiniz. Kendinizi suçlamayın. “Canım çekti, gereksinimim kadar tükettim” demenin verdiği hafifliği deneyimleyin!
- Yemek yerken bütün duyu organlarınızı dinleyin. Yemeği farkına vararak, yavaş yiyin.
- Yemek yeme davranışına verilen dikkatin artmasıyla tüketilen besinin içselleştirilmesi, besin tüketimi sırasında fikir ve hislere olan hassasiyetin azaltılması ile daha sağlıklı ve yanlışsız besin seçimleri yapılmaktadır.
- Hissettiğiniz memnunluk ya da mutsuzluk üzere duygusal hisleri yemeğe yöneltmeyin.
ANDA KALARAK YEMEK
Sezgisel beslenme deyince akla sezgisel yiyicilik kavramı geliyor. Pekala sezgisel yiyici olmak ne demek? Beynimizi sezgisel yemekle kodlayarak algısını değiştiriyoruz. Sezgisel yiyici olmak, vücudumuz üzere zihnimizi de anda tutarak, besinlerin tadına vararak, açlık ve tokluğumuza, bedenimizin gereksinimine bakarak sağlıklı bir beslenme nizamına sahip olmaktır.
Yasak diye kodladığımız besinleri tükettiğimiz vakit içimizde güçlü bir ses yargılamaya başlıyor. “Bu besini tüketmemeliydim, neden tükettim. Yeniden yapamadım” diyen bir besin polisi oluşuyor. Meğer besinleri kodlamadığımız vakit besin polisinin yargılayabileceği bir şey de kalmıyor ortada. Bunu yaptığınızı fark ettiğinizde de kendinize daha şefkatli yaklaşmanız gerekiyor. Burada da devreye öz şefkat giriyor. Ortada bir abartmanın kimseye bir ziyanı olmayacağını unutmayın.
BEBEKLER SEZGİSEL BESLENİYOR
Sezgisel yeme aslında bizim doğuştan sahip olduğumuz bir şeydir. Bebekken acıktığımızda ağlar, fazla yediğimizde ise tükürürdük. Sezgisel beslenmenin en kıymetli noktalarından biri de budur. Doğuştan sahip olduğumuz fakat vakitle ağır iş tempolarında ve günlük hayatta kaybettiğimiz bir sezgimizi tekrar kazanıyoruz. Bu sayede de süratli ve bilinçsiz akışı tekrar eski nizamına getirmeye çalışıyoruz.
YAZI: ESRA ÖZÜBEK