Beyoncé ve Jennifer Aniston’ın da yaptığı milyonlarca insanın sabah ritüeli: Güne bir bardak sıcak su ve limonla başlamak. Bunu karaciğer için ‘iyi’ olduğu ve sindirim sistemini güçlendirdiği inancıyla yapıyorlar. Birçoğu da gün boyunca limon ve diğer meyve dilimleriyle tatlandırılmış su yudumlamaya devam ediyor. Ancak bu fikirleri destekleyen çok az tıbbi kanıt olduğu gibi, sıcak su, limon ve limonlu su içmek aslında sağlıklı olma çabalarınızı baltalayabilir.
İngiliz Diş Hekimleri Birliği sözcüsü diş hekimi Hannah Woolnough, “Sıcak su ve limon, birçok sağlık sorununa çare olarak sürekli yanlış bir şekilde satılıyor” diyor. “Ancak asıl endişe verici olan, bu alışkanlığın dişlerinize verebileceği zarardır – ki bu zarar çoğu durumda kalıcıdır ve geri döndürülemez.
Essex’te Parmar Dental’i işleten diş hekimi Nilesh Parmar da aynı fikirde: ‘Su ve limon içen pek çok hasta tanıyorum ve keşke içmeseler diyorum. Bunu sağlıklı bir seçenek olduğu yanılgısıyla yapıyorlar çünkü duydukları şey bu.
Good Health’in görüştüğü diğer diş hekimleri gibi Nilesh Parmar da diş çürüklerinde görülen artışın gazlı içeceklerden ziyade sıcak su ve limon (ya da meyve bazlı içecekleri yudumlamak) modasından kaynaklandığından şüpheleniyor.
Leicester Royal Infirmary’de danışman karaciğer cerrahı olan Profesör David Lloyd, sıcak su ve limon içmenin dişlere zarar vermesinin yanı sıra, iddia edildiği gibi karaciğeri ‘temizleyeceği’ ya da ‘detoks’ yapacağı fikrini destekleyecek hiçbir şey olmadığını söylüyor. Günde yaklaşık iki litre su içmekle birlikte karaciğeri sağlıklı tutacaktır. Bir bardak sıcak su ve limon bunu sağlayamaz. Dahası, karaciğerin görevi detoks yapmaktır, karaciğerin kendisini ‘detoks’ yapmak diye bir şey yoktur.
Royal Free London NHS Foundation Trust’ta danışman gastroenterolog olan Dr. Steven Mann, sıcak su ve limonun sindirime yardımcı olarak kullanılmasını destekleyen kanıtların da aynı derecede yetersiz olduğunu söylüyor. Tükürük, asidin neden olduğu hasarın bir kısmını azaltabilen bir kalsiyum formu içerdiğinden, asite karşı bir dereceye kadar tampon görevi görebilir – esasen mineyi ‘remineralize eder’. Alan Clarke, “Ancak tekrarlanan ve uzun süreli maruz kalma durumunda ancak bu kadarını yapabilir” diyor.
Gerçekten de pek çok insan sabahları kendilerini tek bir sıcak su ve limonla sınırlamıyor.
Nilesh Parmar, “Sorun şu ki, sağlıklı bir içecek olarak görüldüğü için insanlar bir su şişesini limon parçalarıyla doldurup gün boyunca yudumluyorlar” diyor. Ancak bunu yaparken dişlerini sürekli olarak asidik suya maruz bırakıyorlar ve en çok hasara yol açan da bu uzun süreli maruziyet (yani asidin ağızda kalıp dişleri kapladığı süre) oluyor.
Aslında, King’s College London tarafından 2018 yılında yapılan bir araştırma, öğün aralarında bir dilim limonlu su veya sıcak meyve aromalı çay içenlerin, içmeyenlere göre orta veya şiddetli diş erozyonu yaşama ihtimalinin 11 kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Birleşik Krallık diş sağlığı konusunda önemli sorunlara sahiptir. Neredeyse her üç yetişkinden birinde diş çürüğü var – asitli içecekler yudumlamak durumu daha da kötüleştirebilir.
Eğer gerçekten su ve limon içmek zorundaysanız, “limonu (sıcak su) yerine soğuk veya ılık suyla karıştırarak hasarı en aza indirin” diyen Alan Clarke, “asitli içecek ile dişleriniz arasındaki teması azaltmaya yardımcı olmak ve mine erozyonu riskini azaltmak için” pipet kullanmaya değer olduğunu da sözlerine ekledi.
