Amerikan Diş Hekimleri Birliği sözcüsü ve periodontist Sally Cram’e göre, bazı elektrikli diş fırçası türleri plakları temizlemede manuel diş fırçalarından daha iyidir. Fakat yine de hastaların bireysel ihtiyaçlarına en uygun diş fırçasını seçmek için diş hekimleriyle konuşmaları gerekir.
Insider, manuel ve elektrikli diş fırçalarının artılarını ve eksilerini ve diş bakımı rutininiz için hangi fırçanın doğru olduğunu diş hekimlerine sordu.
Manuel diş fırçası seçiminde nelere dikkat edilmeli?
Manuel diş fırçaları genellikle elektrikli muadillerinden daha ucuzdur, ancak araştırmalar plak ve diş eti iltihabını azaltmada her zaman da etkili olmadıklarını gösteriyor.
Manuel bir diş fırçası kullanmak istiyorsanız, Cram arka dişlere ulaşmak adına küçük ve kompakt başlı bir fırça tercih etmenizi söylüyor.
Cram, Insider’a “Fırçanızın yumuşak kıllı olması da önemli bir diğer nokta” diyor.
Tufts Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde doçent olan David Leader, sert kıllı fırçalar kullanmanın diş etlerinize zarar verebileceğini söylüyor.
Kıllar ne kadar sert olursa olsun dişlerinizden tartarı çıkaramazlar ama tam tersine diş eti dokusuna zarar verirler, bu da diş hassasiyetine ve diş eti çekilmesine neden olabilir.
Manuel diş fırçalarının artıları ve eksileri
Artıları
- Taşınabilir: Manuel bir diş fırçasını ofise getirmek, çantanızda bulundurmak veya seyahat ederken kullanmak kolaydır.
- Ucuz: Bir eczane veya süpermarketteki ortalama manuel diş fırçasının maliyeti elektrikli fırçalara kıyasla oldukça azdır.
- Yaygın: Manuel diş fırçaları çoğu eczanede veya markette satılmaktadır.
- Pilsiz: Güç kaynağına gerek yoktur ve pil israfına neden olmaz.
Eksileri
- Ulaşılması zor noktalara erişemez: Leader, “Neredeyse herkesin diş fırçası seçerken çok büyük başlıklı olanları tercih ettiğini fark ediyorum,” diyor.
- Aslında dişlerin düzgün bir şekilde temizlendiğinden emin olmak için kompakt bir fırça başlığı seçilmeli. Doğru kullanıldığında manuel diş fırçası elektrikli diş fırçası kadar etkili olabilir. Diş ipi ise oldukça önemli – onsuz hiçbir fırçalama tekniği tamamlanmış sayılmaz.
- Diş temizliğinde daha az etkilidir: 2014 yılında yapılan bir araştırma, manuel bir diş fırçasının, elektrikli bir diş fırçasına kıyasla hem uzun hem de kısa vadede plağı çıkarmada ve diş eti iltihabını önlemede daha az etkili olduğunu buldu, ancak yazarlar, deneylerin daha fazla standartlaştırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
- Çevreci değil: Uzmanlar, diş fırçalarının yaklaşık üç ayda bir veya kılları yıpranmaya başladığında değiştirilmesi gerektiğini söylüyor. Bu da çevreye oldukça fazla plastik atık bırakıyor.
- Kılları, elektrikli fırçalarınkinden daha aşındırıcı olabilir: Eğer dişlerinizi manuel bir diş fırçasıyla çok sert fırçalıyorsanız veya çok sert kıllar kullanıyorsanız bunu fark etmeyebilirsiniz. Çünkü pek çok elektrikli diş fırçasının aksine, diş etlerine çok fazla baskı uygularsanız bir uyarı alarmı duymayacaksınız.
- Bazı gruplar için ideal değil: Uzmanlar, engelli kişilerin ve yaşlıların, el becerisi sorunları nedeniyle manuel diş fırçasıyla düzgün bir şekilde diş fırçalamakta zorlanabileceğini söylüyor.
Elektrikli diş fırçasında nelere dikkat edilmeli?
Elektrikli diş fırçalarının ve başlıklarının üç farklı türü vardır:
1) Hem dönen hem de ileri geri hareket eden dairesel ve döner başlıklar
2) Son derece hızlı, ileri geri titreşen sonik fırça başlıkları
3) İnsan sesinin sınırlarını aşan bir frekansta titreşen ultrasonik fırçalar (bu yüzden ultrasonik deniyor)
Bir sponsorluk altında olmayan ve gerçekten farklı elektrikli diş fırçası türlerini
karşılaştıran çok az sayıda klinik çalışma vardır, bu nedenle bir türün diğerinden daha etkili olup olmadığını belirlemek için daha bağımsız araştırmalara ihtiyaç var.
Cram ise, sonik bir diş fırçasını öneriyor: “Kıllar dişlerinizin arasına daha rahat giriyor, dar alanlara ve her bir dişinizi çevreleyen o küçük diş eti dokusunun altına da inebiliyor” diyor.
Elektrikli diş fırçalarının artıları ve eksileri
Araştırmalar, en iyi elektrikli diş fırçasının, ağzınızı sağlıklı tutmak için manuel diş fırçalarına kıyasla daha avantajlı olabileceğini gösteriyor. Yine de, satın almadan önce artıları ve eksileri göz önünde bulundurmak ve diş hekiminizle görüşmek faydalı olacaktır.
Artıları
- Plak ve diş eti iltihabını azaltmada manuel diş fırçasından daha etkilidir: 11 yıllık bir zaman diliminde Almanya’da 2019’da yapılan büyük bir araştırma , elektrikli diş fırçası kullananların manuel fırça kullananlara göre daha az diş eti hastalığı ve diş kaybına sahip olduğunu ve genel ağız sağlıklarının daha iyi olduğunu buldu.
2014 yılında yapılan bir araştırmada ise, 56 farklı çalışma, elektrikli diş fırçalarının, manuel diş fırçalarına kıyasla uzun ve kısa vadede plak çıkarmada ve diş eti iltihabını önlemede daha etkili olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, manuel diş fırçalarına kıyasla plak oluşumunda kısa vadede %11 ve uzun vadede %21 azalma buldular.
- Diş teli takan kişilerde diş eti sağlığı için daha iyidir: 2017’de yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, ortodonti hastaları manuel diş fırçası yerine elektrikli diş fırçası kullanırlarsa daha az iltihaplanma ve daha az kanama dahil olmak üzere daha iyi bir diş eti sağlığına sahip olacaklar. Ancak daha uzun vadeli araştırmalara ihtiyaç var.
- Çocuklar için daha iyi: 2013 yılında yapılan küçük bir araştırma, elektrikli diş fırçalarının 8 ila 17 yaş arası çocuklarda manuel diş fırçasına göre plak gidermede daha etkili olduğunu buldu.
- Yaşlılar için daha iyi: Elektrikli diş fırçaları yaşlı insanlar için daha iyidir çünkü sapları daha kolay tutulur ve titreşimler güçlü kol veya el hareketleri yapmalarını engeller. Özellikle artrit gibi sorunları olan kişiler için olduça etkilidir – yalnızca doğru yerlere ulaşsın.
- Cilt rahatsızlığı olan bazı insanlar için daha iyidir: Leader , ağız çevresindeki derinin sıkılaşmasına neden olan sklerodermalı hastalarla çalıştığını söylüyor . Onlar için elektrikli diş fırçalarının kullanımı manuel fırçalardan çok daha kolaydır.
- Sahip olduğu ekstra özellikler: Bazı elektrikli diş fırçası türleri, bir uygulama aracılığıyla akıllı telefonunuzla bağlanırlar ve size rehberlik ederler. Örneğin uygun süre boyunca fırçalamanıza ve çok bastırmamanıza yardımcı olan zamanlayıcıları ve sensörleri vardır.
- Daha az atığa yol açar: Leader, elektrikli diş fırçasının kafasını tıpkı manuel diş fırçası gibi birkaç ayda bir değiştirmeniz gerekmesine rağmen, başlıkların boyları daha küçük olduğu için daha az plastik atık oluşturacağını söylemiş.
Eksileri
- Maliyet: Elektrikli bir diş fırçasının maliyeti genellikle 200 ile 3000 Türk lirası arasında olabilir ve bu, tipik bir manuel diş fırçasından daha pahalıdır. Fırça başlığını yılda yaklaşık dört kez değiştirmeniz gerekecektir; markaya bağlı olarak dörtlü satılan başlıkların fiyatı ise yaklaşık 200 – 300 Türk lirası olarak değişiyor.
- Yüksek ses: Elektrikli diş fırçaları, manuel muadillerinden önemli ölçüde daha fazla ses çıkarır ve bu, bazıları için can sıkıcı veya rahatsız edici olabilir.
- Çok fazla kuvvet uygulama: Eğer elektronik fırçanızı fazla güç ile kullanırsanız bu da ağız dokularında hasara neden olabilir.
Elektrikli diş fırçaları, manuel diş fırçalarından daha pahalı olabilir, ancak araştırmalar, plak ve diş eti iltihabını azaltmada manuel diş fırçalarından daha etkili olduklarını gösteriyor.
Manuel diş fırçaları küçük ve portatiftir, elektrikli diş fırçalarının ise sapları daha büyüktür, bu da onları çocuklar ve engelli kişiler için kavraması daha kolay hale getirir. Uzmanlar, sizin için en iyi diş fırçası türünü belirlemek için yine de diş hekiminizle konuşmanız gerektiğini söylüyor.