Kanal tedavisi ciddi bir şekilde çürüyen veya enfekte olan bir dişi onarmak ve kurtarmak için kullanılan bir tedavi yöntemi. Medipol Mega Üniversite Hastanesi Endodonti Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Gündoğar kanal tedavisine dair merak edilenleri anlattı.
Kanal tedavisi nedir?
Kök kanal tedavisi; Dişin mine ve dentin tabakalarının altında bulunan pulpa olarak adlandırılan, dişin canlılığını sağlayan damar ve sinirlerin zarar gördüğü, kendini tamir edemez duruma geldiği veya canlılığını kaybettiği (nekroz) durumlarında uygulanır.
Diş ağrısının, diş apselerinin, şiddetli sıcak-soğuk hassasiyetinin, renklenmiş dişlerin ve travma sonucu zarar gören dişlerin tedavisi endodontik tedavi kapsamına girer. Kök kanal tedavisinde iltihaplı veya ölü diş pulpası kök kanallarından çıkartılarak, steril edilip temizlenir. Oluşan bu boşluğun sağlığa zararlı olmayan inert bir maddeyle tam olarak doldurulur.
Derin çürükler sonucu pulpa (damar sinir paketi) kendini iyileştiremez ve enfeksiyon kök ucuna kadar ulaşabilir. Böyle bir dişe kanal tedavisi uygulanmazsa ileri dönemde dişin kök ucunda iltihap oluşumuna sebep olur ve çene kemiğine zarar verebilir. Bu durumlarda cerrahi müdahale veya dişin çekilmesi gerekebilir. Kök kanal tedavisindeki amaç sağlığı bozulan bir dişin tedavi edilerek tekrar ağızda estetik ve fonksiyonel bir şekilde tutulmasını sağlamaktır.
Kanal tedavisi hangi durumlarda yapılır?
Dişteki problemler dişin en iç ve ortasında bulunan pulpa dediğimiz bölgeye kadar ilerlemiş ise dişe kanal tedavisi uygulanması gerekir. Ağrı durumunda, şiddetli soğuk-sıcak hassasiyetinde, diş apselerinde, kaza sonucu zarar görmüş ve renklenmiş dişlerin tedavisinde kanal tedavisine başvurulur.
Kanal tedavisi nasıl yapılır?
Tedavide iltihaplı ya da ölü diş dokuları kanal tedavisi için özel üretilmiş otomatik kanal aletleriyle çıkarılır, oluşan boşluk şekillendirilir, kanalın içi ultrasonik bir alet ile sterilize edilir ve vücutla uyumlu dolgu maddeleri ile doldurulur.
Kanal tedavisi ağrılı bir işlem midir? Ne kadar sürer?
Kullanılan lokal anestezikler ve modern anestezi teknikleri sayesinde hastalarımızın kök kanal tedavileri ağrısız ve son derece konforlu bir şekilde sonlandırılır.
Kanal tedavisi seansları ve süreleri gelişen teknoloji uyum sağlayarak görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi, rotary (döner alet) sistemlerin kullanılması, ultrasonik cihazlar ve kök kanallarının dolumu sırasında kullanılan cihazlar ve malzemeler sayesinde bazı özel vakalar dışında tek seansta bitirilebilmektedir. Ciddi kemik enfeksiyonu, inatçı iltihap ve apse olmayan durumların çoğunda kanal tedavisi tek seansta bitebilmektedir. Ortalama süresi 40-45 dakika sürmektedir. Geçmeyen enfeksiyonlar ve kök kanallarının temizliğini tam olarak sağlayamadığımız durumlarda ise iki seans uygulanabilir.
Kanal tedavisi tekrar edilebilir mi?
Kanal tedavisini sonrasında dişte birkaç gün hassasiyet veya dişin üzerine basıldığında yani çiğneme esnasında ağrı oluşabilir. Kesinlikle aşırı ve şiddetli ağrı olmaz. Bu kanal tedavisi sonrası normal bir durumdur. Travma ve kanal tedavisinden sonra bazen dişler kahverengi, pembe veya gri renk alabilirler. Renk bozukluğunun nedeni travma ise dişe önce kanal tedavisi yapılır, daha sonra beyazlatma işlemi uygulanır. Renk değişikliği kanal tedavisinden sonra ortaya çıkmışsa diş, röntgen çekilerek incelenir. Eğer kanal tedavisinde sorun yoksa beyazlatma yapılır, aksi takdirde önce kanal tedavisi yenilenir ve daha sonra beyazlatma yapılır. Kanal tedavisi yapılan bir dişte ileride bir problem olursa diş çekilmeden tekrardan tedavi edilebilmektedir. Kanal tedavisi tekrarlanabilen bir işlemdir. ‘’Retreatment” dediğimiz kanal tedavisi yenileme işlemini sıklıkla uygulayabilmekteyiz.
Kanal tedavisinin başarısız olduğu durumlarda, kanal dolgusu boşaltılıyor, kök kanalları tekrar şekillendirilip dezenfekte ettikten sonra tekrar doldurabiliyoruz. Yani kanal tedavisi başarısız olursa dişi kurtarmak için elimizde hala etkili yöntemler bulunmaktadır. Endodonti uzmanı tarafından doğru yöntem uygulanan kanal tedavilerde başarı oranı %98’e varmaktadır.
Kanal tedavisi sonrası dikkat edilmesi gerekenler neler?
Kanal tedavisi sonrası uyuşukluk geçene kadar bir şey yenilmemelidir. Hafif ağrı kesiciler kullanılabilir.