Meme kanseri ile mücadelede laboratuvar testleri de umut veriyor. Yeni kullanılmaya başlanan Her2/Neu testi ile tümör yükü ve hastalığın seyri görülebilirken erken dönemde metastaz da saptanabiliyor. Klinik Biyokimya Uzmanı Dr. Çiğdem Sönmez konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Meme kanseri tedavisinde kullanılan laboratuvar uygulamalarında nasıl gelişmeler yaşanıyor?
Moleküler onkolojideki gelişmeler sayesinde, meme kanserinin yardımcı tedavilerinde de önemli gelişmeler yaşanıyor. Sağlıklı hücrelerden daha fazla kanserli hücrenin ölümünü
sağlayan özgül ilaç kullanımı, hem tedavinin başarı oranını artırıyor hem de sağlıklı dokular korunmuş oluyor. Bu nedenle kanserli dokuların tespiti için birçok laboratuvar testi yapılıyor.
Meme kanserinde laboratuvar testlerinin kullanımı ile ilgili bilgi verir misiniz?
Patolojik tiplendirmesi yapılmış meme kanserlerine, immunohistokimyasal (IHC) çalışmalar ile meme kanserlerinde östrojen ve progesteron reseptörlerinin varlığının gösterilmesi 1987’de başladı. Bu tarihten sonra, hastalar hormonal tedavi şansına kavuştu. Yine meme kanseri oluşumunda etkili olan Her2/Neu onkogeninin saptanmasıyla da immunoterapi şansı yakalandı. Patolojik ve genetik testlerle yalnızca doku üzerinde çalışılırken, serum ile yapılan test çalışmaları, tanı aşamasında ve tedavinin ilerleyen dönemlerinde hasta takibinde kullanılabiliyor.
CEA, CA15–3 ile yeni kullanılmaya başlanan serumda Her2/Neu çalışmaları yapılıyor. Serum çalışmaları tu¨mör yükünü gösterme, hastalığın seyri hakkında bilgi verme ve erken dönemde metastazın saptanabilmesi gibi etkin katkı sağlıyor. Ayrıca ailesel geçişli olabilen meme kanserinin tespitinde, BRCA-1 veya BRCA-2 gen bölgelerinin tespit edilmesi ile erken dönemde risk değerlendirilmeleri yapılabiliyor.
Her2/Neu Testi’nin avantajları
Her2/Neu Testi, metastatik meme kanserlerinde östrojen ve progesteron reseptörleri ile birlikte kullanılırken, kanserin ne kadar agresif olduğunu gösteren bir parametre… Her2/Neu testi pozitif olan meme kanserlerinde, hastalara kemoterapi ile birlikte ek olarak hormonoterapi ve/veya herceptin uygulanarak tedavi başarısının artması hedefleniyor. Tedavi sonrasında ise, bu belirteçleri takip edebilmek için Her2/ Neu onkoproteinin hücre dışındaki kısmını ölçen test kullanılıyor. Tedavinin ilerleyen safhalarında değerlendirme yaparken dokuya gereksinim duymaksızın, takip için kullanılan görüntüleme sistemlerinin yanında belli aralıklarla yapılan serum çalışmaları da yeni bir araç…