Süt,
kalsiyum ve fosfor başta olmak üzere vitamin mineral yönünden zengin bir içecek
olan süt sağlıklı bir yaşam için önemli rol oynuyor. Büyüme gelişme çağında
kemik yapımı ve yoğunluğu, 35 yaş ve sonrasında ise kemik erimesi gibi sağlık
problemlerinin önüne geçebilmek için tüketimi önemli. Memorial Şişli Hastanesi
Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Merve Yüksek, “21 Mayıs Dünya Süt Günü”
öncesinde süt tüketimi ve sağlığa faydaları hakkında bilgi verdi.
Çocuğunuza
sütü sevdirin
C vitamini
ve demir minerali dışındaki tüm vitamin ve mineraller için iyi bir protein
kaynağı olan süt; iyot, sodyum, magnezyum mineralleri ve A, B, D, E, K
vitaminlerinden zengindir. Sütten elde edilen yoğurt, peynir, kefir gibi süt
ürünlerinin tüketimi de çok önemlidir. Çocukluk
ve ergenlik döneminde kemik yapımı ve yoğunluğu hızlı olduğu için süt
tüketimine dikkat edilmelidir. Kemik yoğunluğu 20-25 yaşlarda en üst
seviyeye ulaşırken sonraki dönemde artış azalarak 35 yaşına kadar devam eder.
Daha sonraki yaşlarda yıkım yapımın önüne geçmeye başlar ve menopozla yıkım
hızı artar.
Kemik
erimesini süt tüketerek önleyin
Gebelik
esnasında bebeğin en önemli kalsiyum kaynağı annenin depolarıdır. Erken
yaşlarda düzenli ve yeterli kalsiyum alımı ile kemik mineral yoğunluğunu
arttırmak, ileriki yaşlarda kemik erimesi gibi problemleri önlemeye yardımcı
olur. Süt ürünlerinde bulunan kalsiyumun diğer sebze veya besinlere göre üstün
olmasının sebebi, biyoyararlılığının daha yüksek olmasıdır. Yetişkinlerin
alması gereken kalsiyum miktarı günlük 1200 mg’dır. 1 su bardağı süt, 2 kase
yoğurt ve 2 dilim az yağlı peynir ile günlük kalsiyum ihtiyacı karşılanabilir.
Sadece
süt değil süt ürünleri de tüketilmeli
Çocuklar başta olmak üzere
tüm bireylerin beslenmesinde kalsiyum kaynaklarının çeşitliliği çok önemlidir.
Sadece süt değil; yoğurt, peynir, kefir gibi diğer kaynaklar da tüketilebilir.
Yoğurt her gün beslemede bulunması gereken en önemli süt ürünüdür. Sindirimi
kolay, beslenme değeri yüksek, doğal bağırsak florasının oluşmasına yardımcı olan
probiyotik bir besindir. Bu nedenle doğru oranlarda beslenmede süt ürünlerine
de yer verilmelidir.
Laktoz intoleransınız varsa…
Süt tüketiminde laktoz intoleransı olan bireyler zorluk
yaşayabilir. Süt enerjisinin kaynağı olan laktoz adlı karbonhidrat vücutta
bulunan “laktaz” enzimi sayesinde sindirilir. Fakat kişinin vücudunda yeterli
laktaz enzimi yoksa sütü rahatlıkla tolere edemez. Süt içildikten sonra gaz,
şişkinlik, karın ağrısı, ishal, nadiren bulantı ve kusma görülebilir. Bu
rahatsızlığı yaşayan kişilerin süt yerine fermente süt ürünlerini ve laktozsuz
ürünleri tüketmesi önerilir.
1
yaşa kadar bebeklere inek sütü verilmemeli
Alerjik
bünyesi olan kişiler ise sütte bulunan kazein proteininden etkilenebilir. Bu
yüzden 1 yaşına kadar bebeklere inek sütü verilmemelidir. “Türkiye’ye Özgü
Beslenme Rehberi”nde yetişkin bireylerin 2 orta boy su bardağı; çocuklar,
büyüme-gelişme dönemindeki gençler, gebeler, emziren anneler ve menopoz
dönemindeki kadınların ise yaklaşık 4 orta boy su bardağı süt ve süt ürünü
tüketmesi önerilmektedir.
Süt
içimini kolaylaştıran sağlıklı tarifler
Sütü sade tüketmekte
zorlananlar, içine meyve, çikolata ya da dondurma katarak süte aroma
kazandırabilir. Bu besinler sütün besin değerini azaltmaz.
Sütü sevmenizi sağlayacak lezzetli tarifler
Hurmalı
Süt
3 adet
çekirdeksiz hurma (ya da 1 yemek kaşığı hurma püresi) – 1 çubuk tarçın veya toz
tarçın – 1 su bardağı süt
Yapılışı: Hurmaları birkaç saat öncesinden sıcak suda bekleterek
yumuşatın. Süt ve hurmaları mikserde iyice karıştırın. Bardağa koyduğunuz
hurmalı sütünüzü ister çubuk tarçın ile isterseniz de üzerine toz tarçın
serperek tatlandırabilirsiniz.
Meyveli
Süt
½ muz -
3-4 adet çilek – 1,5 su bardağı süt (Alternatif meyveler: armut – şeftali)
Yapılışı: Meyveleri iyice yıkayın ve kabuklarını soyun. Doğradığınız
meyveleri süt ile birlikte mikserden geçirin. İsteğe göre meyve parçaları ile
süsleyerek soğuk olarak servis edebilirsiniz.
Çikolatalı
Süt
4 kare
bitter çikolata – 1 su bardağı süt
Yapılışı: Çikolataları benmari yöntemi ile eritin. Erittiğiniz
çikolataları süt ile mikserde karıştırın. Üzerine az miktarda rendelenmiş
çikolata serperek süsleyebilirsiniz.
Dondurmalı
Süt
1 top
vanilyalı ya da meyveli dondurma – 1 su bardağı süt
Yapılışı: Dondurma ile sütü mikserden geçirin, hızlıca servis edin. Bu
şekilde vanilya aromalı bir süt elde edebilirsiniz.
