Gebelik boyunca yapılan çeşitli tetkik ve testler yardımıyla bebeğin büyüme ve gelişme süreci yakından takip ediliyor. Bu amaçla uygulanan tetkiklerden biri de ikili testi. Peki İkili tarama testi nasıl yapılır? Zorunlu mu? İkili tarama testi sonucu nasıl değerlendirilir? İkili testte Down Sendromu saptama yüzdesi nedir? Medipol Üniversitesi Çamlıca Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Zehra Tavukçuoğlu ikili tarama testine dair merak edilenleri anlattı.
İkili tarama testi nedir? Neden yapılır?
İkili test hamilelikte bebekte Down sendromu gibi bazı kromozomal anormalliklerin olup olmadığını belirlememizde yardımcı olan bir tarama testidir. Down sendromu ve diğer bazı kromozomal anormalliklerin riskini değerlendirmek, hamileliğin erken haftalarında bebekte bulunabilecek yapısal anormallikleri teşhis etmek amacıyla yapılır.
İkili tarama testi ne zaman yapılır?
Hamileliğin 11 ve 14. Haftaları arasında yapılır.
İkili tarama testi nasıl yapılır?
11-14. haftalar arasında yapılan ultrason muayenesi ve anneden alınan kan örneğinin laboratuvar tarafından değerlendirilip sonucunun raporlanması şeklinde uygulanan bir testtir. Ultrason muayenesi ve anneden alınan kan örneği eş zamanlı olarak raporlanır.
İkili tarama testinde nelere bakılır?
Ultrasonla bebeğin baş-popo mesafesi (CRL), ense kalınlığı (NT), ve burun kemiği ölçümü başta olmak üzere ayrıntılı incelemesi yapılır. Anneden alınan kan örneğinde, gebelikle ilişkili plazma protein-A (PAPP-A) ve Beta-hCG düzeylerine bakılır.
Ense kalınlığı ölçümü ne demektir?
Hamileliğin 11-14. Haftalarında bebeğin yan pozisyonda yatarken ensesinin arkasındaki saydam alanın ultrason ile ölçülmesi demektir. Her bebekte bulunan bu yapı gebelik haftasına göre belirli sınırlar içinde olmalıdır. Normalden kalın olması durumunda kromozomal ya da yapısal bozukluk riski artmaktadır.
İkili tarama testi zorunlu mudur?
Hiçbir test için bir zorunluluk yoktur. Ancak özellikle Down sendromu gibi hastalıkları önceden teşhis etmede yol gösterici olduğu için İkili testin uygun gebelik haftasında yapılmasını öneriyoruz.
İkili tarama testi güvenilir mi?
Ense kalınlığı ölçümü ile anne kanında bakılan iki değerin beraber değerlendirilmesi sonucunda testin güvenilirliği artar. Güvenilirliği ikili testten daha yüksek olan, anne kanından direkt fetal DNA’nın ayrıştırılmasıyla yapılan testler de vardır.
İkili tarama testinde bebeğin cinsiyeti belli olur mu?
İkili tarama testi cinsiyet sonucu vermez. Ancak ense kalınlığı ölçümü için yapılan ultrason muayenesinde bebeğin cinsiyeti görülebilir.
İkili tarama testi sonuçları nasıl değerlendirilir?
Test sonucunda bebeğin kromozomal hastalıklar açısından riski hesaplanır. İkili test bir tarama testidir. Kesin tanı testi değildir. Sonuçlar anne yaşı, kilosu, ultrasondaki ölçümler ve anneden alınan kan sonuçlarının birlikte değerlendirilmesi sonucunda oranlar şeklinde çıkar. Sonuçlar belirli referans aralıklarına göre Down Sendromu açısından yüksek riskli veya düşük riskli olarak değerlendirilir. İkili test sonucuna göre bebekte yüzde yüz Down sendromu vardır ya da yoktur demek mümkün değildir. İkili testte yüksek risk çıkması durumunda amniyosentez (anne karnından sıvı alınması) işlemi ile kesin tanı konulması gerekmektedir.
Down Sendromu saptama yüzdesi nedir?
Anne yaşı, ense kalınlığı ve kan değerleri birlikte değerlendirildiğinde Down Sendromu yüzde 85-90 oranında saptanabiliyor.
Down Sendromu tedavi edilebilir mi?
Down sendromunun tedavisi yoktur. Down sendromu tedavisi üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Down sendromu genetik bir farklılık sonucunda insanda 21. kromozom çiftinde bir fazla kromozomun bulunması sonucunda ortaya çıkar. Down sendromlu bireyler özel eğitim ve programlar ile desteklenmelidir.
