Mide ekşimesi çeşitli etkenlere bağlı olarak oluşan, göğüs kemiğinin arkasında ve yemek borusunda yanma şeklinde oluşan bir rahatsızlık. Gastroentereloji Bölümü’nden Prof. Dr. Vedat Göral mide ekşimesi belirtileri, nedenleri, teşhisi, tedavisi ve önleme yollarına dair merak edilenleri anlattı.
Mide ekşimesi nedir?
Çeşitli etkenlere bağlı olarak oluşan, göğüs kemiğinin arkasında ve yemek borusunda yanma şeklinde oluşan bir rahatsızlıktır. Birçok vakada bu belirti; özellikle yemek yedikten sonra, akşamları veya uzanma ya da öne eğilme sırasında daha çok belirginleşir. Genelde, reflü, gastrit ve ülser hastalığında, mide asidinin yemek borusuna geri kaçması veya yemek borusunun iç yüzeyini tahriş etmesi sonucu meydana gelmektedir. Bu rahatsızlıkta mide asidinin, yemek borusuna doğru kaçmasından dolayı, göğüs bölgesinde yanma, sızlama, rahatsız edici bir his, acı veya ekşime hissi yaşanır.
Mide ekşimesi belirtileri nelerdir?
Göğüs kemiğinin arkasında oluşan yanma ve yemek borusunda yanma, midede huzursuzluk gibi semptomlar görülür. Hasta yediklerini ağzına geri geldiğini söyler, ağızda acı bir tat ve midede rahatsız edici belirtiler görülür.
Mide ekşimesi nedenleri nelerdir?
Aşırı yağlı, susamlı, acılı, baharatlı veya asitli yiyecekler tüketmek, ketçap, çiğ domates, hızlı yemek yeme, çikolata, gazlı, asitli ve kafein içerikli içecekler, turunçgiller, aşırı sıcak veya çok soğuk besinler, gebelik sırasında hormonal değişiklikler ve büyüyen rahimin, mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasına neden olması, kilo fazlalığı, bazı kuvvetli ağrı kesici ilaçlar, kas gevşetici ve romatizma ilaçları, buna neden olur. Midedeki helikobakteri adlı bakteri de, bazı kişilerde, midede hastalık yaparak, mide ekşimesine neden olabilir.
Mide ekşimesi teşhisi nasıl konulur?
Hastanın belirtilerine bakmak ve bu belirtileri sorgulamak gerekir. En kesin teşhis, midede endoskopi yapmaktır. Endoskopide, reflü, mide fıtığı, ülser veya gastrit varlığı ayrıca, midede helikobakteri olup olmadığı araştırılır.
Mide ekşimesi tedavisi nasıldır?
Öncelikle, ekşimeye neden olan gıda varsa, bunları tüketmemek gerekir. Ayrıca, sigara, alkol ve ağrı kesicilerden uzak durmak lazım. Kısa bir süreliğine, mide koruyucu ilaçlar verilir, bunları her gün ve uzun süreli kullanmak doğru değildir. Endoskopide, helikobakteri varsa, antibiyotik ve mide koruyucular ile bunun tedavisi yapılır. İleri evre mide fıtığı varsa, endoskopik veya laparoskopik tedaviler uygulanmalıdır.
Mide ekşimesi nasıl önlenir?
Yaşam şeklinin öncelikle değiştirilmesi gerekir. Özellikle, ekşimeye neden olan sebebin ortadan kaldırılması gerekir. Ekşimeye neden olan gıdalar veya ilaçlardan, çok soğuk ve çok soğuk içeceklerden uzak kalınması, aşırı kafein, sigara ve alkol tüketilmemesi gerekir. Gıdaların küçük parçalar halinde yutulması, yemek yedikten hemen sonra uyunmaması, sıkı ve dar elbisenin giyilmemesi, rast gele ağrı kesici ilaç alınmaması, aç karnına ağrı kesici ilaç alınmaması rahatsız edici gıdalardan ve stresten uzak kalınması, yatarken sol tarafa dönerek yatılması gerekir.
Mide ekşimesine ne iyi gelir?
- Mide asidini azaltan haplar ve mide koruyucuları kullanmak iyi gelir.
- Kudret narı, dut pekmezi, zeytinyağı gibi natürel gıdalar yarar sağlar.
- Karbonatlı su içmek mide asitlerini nötrleyerek yanma hissini azaltır.
- Zencefil ve zencefil çayı tüketilmesi, mide yanması ve ekşimesine iyi gelir. E
- lma sirkesi, sulandırılarak tüketildiğinde, midedeki yanma hissine iyi gelebilir.
- Yulaf, yoğurt, muz, çiğ patates suyu içmek, sakız çiğnemek, meyan kökü şerbeti, bazen ılık süt, tatlı patates, brokoli, bezelye, enginar ve tam tahıllı ekmek gibi tahıllı ve lifli gıdalar tüketmek mideye iyi gelir.
- Sigara, alkol, susamlı gıdaları tüketmemek, yemek saatlerini düzenlemek, yatmadan 4 saat önce yemek yemeyi bırakmak, mide sorunlarını azaltır.
- Bol su tüketmek, mide asidini azaltarak, belirtileri hafifletebilir.
- Papatya ve nane çayı içmek de yarar sağlar.
- Gece mide ekşimesi oluyorsa, yastık başının biraz yüksek olması ve sol yan tarafa dönerek yatılması gerekir.
Mide ekşimesi ne zaman tehlikeli bir durumu gösterir, ne zaman doktora gidilmelidir?
Mide ekşimesi ile beraber, iştahsızlık, kilo kaybı, kusma, dışkıda siyahlaşma, devam eden kusmalar, ilaçlara cevapsızlık varsa, kanser riski olabileceği düşünülmelidir. Bunlar alarm semptomlardır, mutlaka erkenden ve iyi araştırılması gerekir. Mide yanmasının haftada 2-3 veya daha fazla kez yaşanmaya başlaması, yutma güçlüğünün artması ve mide bulantısı ve kusmanın sıklaşması durumunda, acil endoskopi yapılmalıdır.