Diyabet toplumda sık görülen bir durum. Ancak diyabetle ilgili pek çok yanlış bilgi de dolaşıyor. Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Can Karaca diyabet hastalığı üzerine doğru/yanlış bilenenleri sıralıyor.
Diyabeti olan kadın hastalar hamile kalamaz veya kalmamalı mı?
Çok yaygın bir hastalık olmasına karşın yanlış veya eksik bilgi çok fazla var. Tabii ki şeker hastası olan kadınlar hamile kalabilir., sadece hamile kaldığında şeker takibini ve doktor kontrollerini aksatmamalı. Hem kendileri hem de bebeklerinin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelebilmesi için mutlaka bir profesyonel destek alıp diyabet konusunda bilgili ve yetkin beslenme uzmanlarının gözetiminde beslenmeleri gerekir.
İnsülin bağımlılık yapar mı?
Yine yanlış bir bilgi ne yazık ki. Halk arasında öyle bir düşünce var ama bu da doğru değil. İnsülin iğnesi bir ilaçtır , bir takım yan etkileri olsa bile diyabet tedavisinde en önemli silahlarımızdan biridir.
Diyabet hastası meyve yiyebilir mi?
Glisemik endeksi (gıdaların kan şekeri üstündeki etkisini belirleyen terimdir) düşük olan meyveleri tercih etmeli. Portakal, çilek, erik, armut, çarkıfelek meyvesi, elma, guava meyvesi, avokado, kiraz gibi meyveler glisemik yük ve glisemik indeksi düşüktür. Aynı şekilde glisemik indeksi yüksek kurutulmuş meyvelerden uzak durmalarını da tavsiye ederiz.
Diyabet olan hastanın çocuğu da diyabetli olarak mı dünyaya gelir?
Diyabet olan kişinin çocuğu da şeker hastası olacak diye bir şey yoktur. Sadece annede Tip1 diyabet varsa çocuğunda görülme ihtimali % 3 olarak bildirilmektedir. Yani kesin diyabetik doğacak diye bir şey söyleyemeyiz. Lakin anne babada şeker olmayan çocuklara nazaran ileri tarihlerde şeker hastalığı görülme ihtimali genetik olarak daha yüksektir.
Diyabetik ürünleri kişi istediği kadar tüketebilir?
Tabii ki hayır.. Bırakın diyabet hastasını hiçbir hastalığı olmayan sağlıklı olarak nitelendireceğimiz kişiler de dahil olmak üzere herkesin yediklerine dikkat etmesinde fayda vardır. Porsiyona dikkat etmesi, yemek saatlerini göz önünde bulundurmaları, mümkün mertebe yağlı ve şekerli gıdalardan uzak durmaları gerekir. Diyabet hastalarına tavsiyem etiket okumayı öğrenmek yani. Alacakları her ürünün etiketine dikkatlice bakıp seçecekleri yemeklerin içeriğinde ne kadar şeker protein ve yağ bulunmaktadır iyice araştırmak olacaktır.
Diyabet hastası spor yapamaz mı?
Tam aksine diyet ve spor şart düzenli yürüyüş ve spor yapmak kan şekerinizi daha kolay düzenlenmesine yardımcı olur. Dikkat edilmesi gereken nokta ilaçlarınızı spor yapacağınız saate göre ayarlamak olacaktır. Diyabet ile en etkili mücadele hayat düzeni oturtmak ve bununla beraber gelen disiplinden kopmamaktır. Yüzmeden atletizme hatta amerikan futbolu gibi sert spor dallarında dahi şeker hastası olduğu bilinen sporcular vardır. Real Madrid gibi üst seviyede ki takımlarda bile tip 1 diyabeti olan futbolcu olmuştur.
Diyabet hastaları diyetisyene başvurmadan diyet yapabilirler mi?
Hatırlatmakta yarar görüyorum. Diyabet hayat boyu! Dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır. Diyabet hastalarının aldıkları gıdalara dikkat etmeleri elzem. Diyetisyen desteği olmadan bu mücadelede zorlanacağınıza inanıyorum. Bu kilo kontrolü gibi bir diyet değil bunu unutmamak gerek. Doğru beslenmeyi öğrenmek gerek. Hem kendisi hem birinci derece akrabalarının diyabetik beslenme hakkında bilgi sahibi olup kendilerini geliştirmeleri gerekiyor.