Eksikliği ile guatr,
zeka geriliği, saç ve cilt problemlerine sebep olabilen iyotun, doğal besin
kaynaklarıyla alınması gerekiyor. Başta iyotlu tuz kullanımı olmak üzere yoğurt,
balık ve ıspanak gibi iyot kaynağı besinleri tüketmek vücudun iyot açığını kapatmaya
yardımcı oluyor.
“1-7 Haziran İyot
Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası” öncesinde Uzman Diyetisyen
Nilay Keçeci iyot kaynağı doğal besinler hakkında bilgi verdi.
Süt grubu besinler iyot yetersizliğine birebir
Yoğurt, peynir ve süt iyot
bakımından zengin besinlerdir. Gün içinde tüketilen bir kase ev yoğurdu, günlük
iyot ihtiyacının yarısından çoğunu sağlamaktadır. Yine 1 bardak süt günlük iyot
ihtiyacının yüzde 40’ını karşılamaya yardımcı olur. Yumurta da iyot açısından
zengin bir besindir. Günde tüketilen bir yumurta iyot ihtiyacının yüzde 20’sini
karşılamaktadır.
Yemeğe piştikten sonra iyotlu tuz ekleyin
İyot yetersizliğini önlemek
için altın kural, iyotlu tuz kullanmaktır. Tuz tüketiminde dikkat edilmesi
gereken nokta; tuzu çok kullanmak değil, iyot oranı yüksek olan tuzu uygun
miktarda kullanmaktır. Alınan tuzun içeriği mutlaka kontrol edilmelidir. Yemek
yaparken iyotlu tuzu, pişirme esnasında değil yemek piştikten sonra eklemek
iyot kaybını önleyemeye yardımcı olur. Özellikle ısısal işlemler tuzdaki iyot
etkisinin azalmasına neden olabilir.
İyotlu tuzun fazla tüketimi sağlık
sorunlarına da yol açabileceğinden dikkatli tüketilmelidir. Sağlıklı bir birey
için günlük iyot miktarı 150 mcg’dir. Hipertiroidi ve nodüler guatırı olan
kişilerin hashimato tiroidi riski aratabileceğinden iyotsuz tuz kullanmaları
gerekir.
Balık en iyi iyot kaynağı
Deniz balıkları ve kabuklu
deniz hayvanları en iyi iyot kaynaklarındandır. Bu konuda ton balığı, mezgit,
soğuk su balıkları, derin deniz balıkları ve karides ilk sıralarda yer alır. Ancak
ağır metallerin fazla alınmaması gereken hamilelik döneminde tüketimi risklidir.
Anne adaylarının bu dönemde iyotu; yumurta, fasulye, pirinç, patates, süt, kuru
erik, muz, baklagiller ve yulaftan karşılaması önerilir.
İyot açığını kapatan besinler
Özellikle, ıspanak, soya
fasulyesi, pazı, kabak, kuru fasulye ve sarımsak iyot oranı yüksek besinlerdir.
Bu sebzeler aynı zamanda antioksidan ve vitamin kaynağıdır. Yiyeceklerin suda pişirilmesi sonrasında, pişirme
suyunun atılması önemli miktarda iyot kaybına sebep olur. Doğal iyot kaynağı
meyvelerden çilek de tüketilebilir. Çilek hem vücudun iyot açığını kapatmaya
yardımcıdır hem de kan şekerinin dengelenmesini sağlamaktadır.
Bu
besinler iyot yetersizliği yaratabilir
Başta
brüksel lahanası olmak üzere lahanalar, turp, şalgam ve karnabahar iyot
tutulumunu olumsuz yönde etkileyen besinler arasında sayılabilir. Bu besinlerin
içinde yer alan guatrojenler denen antitroit bileşikler, tiroit bezine iyot
taşınmasını engelleyerek iyot yetersizliğine sebep olabilir. Bunun için dengeli
tüketilmelidir.
