Bitkisel ürünlerin popülaritesi gerek beslenmedeki rolleri gerekse insan sağlığı üzerindeki olası etkileri sebebiyle günden güne artış göstermektedir. Meyan kökü de bunlardan birtanesi. Peki meyan kökü nedir? Faydaları nelerdir? Kullanımında nelere dikkat edilmelidir? Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Dyt. Büşra Deniz Geçkil tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Meyan kökü nedir?
Baklagiller familyasından bir bitki olan meyan köküne Latince “tatlı kök” denir. Ülkemizde Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişmektedir. Meyan kökünün dünyada en çok yetiştiği yerler Avrupa ile Asya ülkeleridir.
Dere kenarları gibi sulak ve nemli yerlerde, kumluk alanlarda yabani olarak yetişen çok yıllık bir bitki türü olan meyan kökü ve mor renkte çiçeklere sahiptir.
Meyan kökünün faydaları nelerdir?
- Meyan kökü içerisinde bulunan asparajin amino asidi nedeniyle, stresle ilişkili hormon seviyelerini düzenlemeye yardımcıdır.
- Kadınlarda regl öncesi sinirlilik, şişkinlik, ağrı ve krampların rahatlatılmasında ve menopoz öncesinde meyan kökü çayı oldukça etkilidir. Meyan kökünün fitoöstrojenik niteliği sayesinde kadınlarda östrojen benzeri bir etkiye sahiptir.
- Solunum sistemini temizler ve balgam söktürücüdür.
- Mide ve bağırsak sorunlarını yatıştırır. Meyan kökü içindeki yatıştırıcı maddeler sindirim sistemini rahatlatır, mide ağrısı, besin zehirlenmesi ve hazımsızlık için doğal bir ilaçtır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirme de rol oynar.
- Anti-viral niteliği sayesinde HIV, grip ve hepatit C tedavisinde kullanılabilir.
- Kas ve eklem ağrılarını hafifletir.
- Cilt ve saç sağlığını korur. Günde 2 veya 3 kez merhem olarak cilde uygulanan meyan kökü egzama, deri döküntüleri, kaşıntılı ve kuru ciltlerin tedavisinde etkilidir. Meyan kökü kepek oluşumunu ve kelliği önlediğine dair çalışmalar vardır.
- Meyan kökü birçok antidepresan bileşiği içerir. Bu bileşiklerin, vücuttaki serotonin düzeyini yükselterek depresyonu önleyici etkileri bulunmaktadır.
- Meyan kökü ekstresi uçuk, gece yanığı ve zona tedavisinde kullanılmaktadır. Meyan kökünün anti-viral niteliği uçuk virüsüne bağlı yaraların iyileşmesinde etkilidir.
Meyan kökü nasıl kullanılır?
Meyan kökünden; meyan kökü şerbeti, meyan kökü şekeri, meyan kökü sabunu, meyan kökü çayı, meyan kökü tozu gibi ürünler üretilmektedir.
Meyan kökünün zararları nelerdir?
- Hamilelikte tüketmek, bebeğin beyin gelişimine zarar verebilir, erken doğum veya düşük yapma riskini artırabilir.
- Emziren kadınların kullanmaması tavsiye edilir.
- Uzun süreli kullanımlarında yüksek tansiyon, kronik yorgunluk ve düşük potasyum seviyelerine neden olabilir.
- Diüretikler ve kortikosteroidler gibi potasyum seviyelerini düşürebilen ilaçlarla birlikte tüketilmemelidir.
- Kolestatik karaciğer hastalığı, siroz, şeker hastalığı ve ciddi böbrek yetmezliği olanların meyan kökü kullanmadan önce mutlaka bir hekime danışmaları önerilir.
- Meme, rahim ve yumurtalık kanseri olan kadınlarda östrojen benzeri etkilere sahip olabileceğinden kesinlikle tüketilmemelidir.