Oyuncu Jada Pinkett Smith, 2021 yılının son günlerinde paylaştığı bir videoda Alopesi ile mücadale ettiğini duyurmuştu. Bu makalede Alopesi nedir? Neden olur? Belirtileri neler? Nedenleri ne? gibi merak edilen soruların yanıtlarına bakıyoruz.
ALOPESİ AREATA (SAÇKIRAN) NEDİR?
Alopesi areata (saçkıran), saçların yamalar halinde dökülmesine neden olan bir durumdur. Yaşanan bu durum bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırdığında geliştiği biliniyor. Halk arasında saçkıran olarak bilinir. Saç derisinde ve bazı durumlarda kaş, kirpik, yüz ve vücudun diğer kısımlarında ani dökülmeler meydana gelebilir. Bazen yavaş gelişebilir ve yıllar sonra tekrarlayabilir. Rahatsızlık alopecia universalis adı verilen tam saç dökülmesine neden olabilir ve saçın yeniden uzamasını önleyebilir. Saç tekrar uzadığında, saçın tekrar dökülmesi mümkündür.
ALOPESİ AREATA (SAÇKIRAN) NEDENLERİ NELERDİR?
Peki, Alopesi nedenleri ne? Sağlık sitesi healthline alopesinin otoimmün bir durum olduğunu belirtiyor. Yani Bağışıklık sistemi sağlıklı hücreleri yabancı maddelerle karıştırdığında bir otoimmün durum gelişir. Normalde, bağışıklık sistemi vücudunuzu virüsler ve bakteriler gibi yabancı istilacılara karşı korur. Ancak alopesi areatanız varsa, bağışıklık sisteminiz yanlışlıkla saç köklerinize saldırır. Saç kökleri, kılların büyüdüğü yapılardır. Foliküller küçülür ve saç üretimini durdurarak saç dökülmesine neden olur. Araştırmacılar bu durumun kesin nedenini bilmiyorlar. Bununla birlikte, en sık ailede tip 1 diyabet veya romatoid artrit gibi diğer otoimmün rahatsızlıkları olan kişilerde görülür. Bu nedenle bazı bilim insanları genetiğin alopesi areata gelişimine katkıda bulunabileceğinden şüpheleniyor. Ayrıca, genetik olarak buna yatkın kişilerde alopesi areata’yı tetiklemek için çevredeki belirli faktörlerin gerekli olduğuna inanıyorlar.
ALOPESİ (SAÇKIRAN) BELİRTİLERİ NELER?
- Alopesi areata’nın ana semptomu saç dökülmesidir. Saçlar genellikle kafa derisinde küçük yamalar halinde dökülür. Bu yamalar genellikle birkaç santimetre veya daha kısadır.
- Kaş, kirpik ve sakal gibi yüzün diğer kısımlarında olduğu gibi vücudun diğer kısımlarında da dökülme meydana gelebilir. Bazı insanlar birkaç yerde saçlarını kaybeder. Diğerleri birçok noktada kaybeder.
- İlk önce yastığınızda veya duşta saç kümelerini fark edebilirsiniz. Saç dökülmesi tek başına alopesi areata teşhisi için kullanılmaz.
- Nadir durumlarda, bazı kişilerde daha yoğun saç dökülmesi görülebilir. Yani tüm saçlar ya da hattı vücuttaki tüm tüyler de dökülebilir.
- Alopesi areata ile ilişkili saç dökülmesi tahmin edilemez ve doktorların ve araştırmacıların söyleyebildiği kadarıyla saç herhangi bir zamanda tekrar uzayabilir ve daha sonra tekrar dökülebilir. Saç dökülmesi ve yeniden çıkma derecesi kişiden kişiye büyük ölçüde değişir.
ERKEKLERDE ALOPESİ (SAÇKIRAN)
Alopesi areata hem erkeklerde hem de kadınlarda görülür ancak saç dökülmesinin erkeklerde daha belirgin olması muhtemeldir. Erkeklerin ayrıca ailede saç dökülmesi durumu öyküsü olması daha olasıdır. Erkekler yüzlerindeki tüylerin yanı sıra saç, göğüs ve sırt kıllarında da dökülme yaşayabilir.
KADINLARDA ALOPESİ
Kadınların alopesi areata geliştirme olasılığı erkeklerden daha fazladır, ancak bunun nedeni tam olarak belli değil. Saç dökülmesi saçlı deride olabileceği gibi kaş ve kirpiklerde de meydana gelebilir. Saç dökülmesi de bir anda ortaya çıkabilir. Alan yavaş yavaş genişleyebilir, bu da daha fazla saç dökülmesine neden olur.
ÇOCUKLARDA ALOPESİ
Çocuklarda da alopesi areata gelişebilir. Aslında, bu durumdaki çoğu insan ilk saç dökülmesini 30 yaşından önce yaşayacaktır. Saç dökülmesine ek olarak, çocuklarda çukurlaşma veya lezyonlar gibi tırnak kusurları olabilir. Yetişkinler de bu ek semptomu yaşayabilir, ancak çocuklarda daha sık görülür. ABD Ulusal Alopesi Areata Vakfı’na göre , 5 yaşından küçük çocuklar tipik olarak alopesiden çok fazla duygusal etki yaşamazlar. Ancak 5 yaşından sonra saç dökülmesi, küçük çocuklar için diğerlerinden ne kadar farklı olduklarını fark etmeye başladıkları için travmatik olabilir.
ALOPESİ (SAÇKIRAN) TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Alopesi tedavisi, cilt hastalıkları uzmanı tarafından planlanır. Gelecekte saç dökülmesini yavaşlatabilecek veya saçların daha hızlı uzamasına yardımcı olabilecek tedaviler vardır. Saç büyümesini teşvik etmeye yardımcı olmak için saç derisine ilaçlar sürülebilir. Daha ileri aşamalarda ya da ciddi belirtilerin varlığında tedavide steroid grubu ilaçlar kullanılır. Bu nedenle bir uzmana danışmanız önemlidir.
Aromaterapi, akupunktur gibi çeşitli alternatif seçenekler de denenir ancak alternatif tedavilerin çoğu klinik deneylerde test edilmemiştir, bu nedenle saç dökülmesini tedavi etmedeki etkinlikleri bilinmemektedir.
ALOPESİ AREATA NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Bir uzman saç dökülmesinin derecesine bakarak ve saç örneklerini inceleyerek alopesi areata teşhisi koyabilir. Bazı durumlarda ek testler istenir.
Bu otoimmün bozukluk çeşitli faktörlerin sonucu olabilir. Bunlara aile öyküsü, diğer otoimmün durumlar ve hatta diğer cilt koşulları dahildir. Ancak bu faktörlerden herhangi birine sahip olan herkes saç durumunu geliştirmeyecektir.
