Aklıma üniversite yıllarımda tezimi yazarken üzerime çektiğim sıcacık hırkalar, anneannemin benim için ördüğü baklava motifliler geliyor. Modadan en bihaber olduğum devir… Benimkiler, Katie Holmes’un tek düğmesini ilikleyerek giydiği, içinden kaşmir sütyenini gösteren 1540 dolarlık bej renkli Khaite hırkasından farklı bir biçimdeydi; ve evet sıkıcıydı. Fakat temelde tıpkı modülle karşı karşıya değil miyiz? Ve moda geçmişten beslenmiyor mu? O halde dolaplarınızdaki hırkalara öbür bir gözle bakın, onları nasıl daha seksi ve cool bir halde yorumlayacağınız üzerine baş yorun. 2019-2020 sonbahar/kış döneminde hırka, Alexander Wang’de grunge tesirler, Miu Miu’da emprime desenler, Max Mara’da oversize bir duruş ve Celine’de burjuva havalarla mükemmel bir dönüş yapıyor. Bella Hadid’in yüksek bel jean’inin üzerine giydiği, yalnızca bir düğmesini kapattığı kısa hırkasının yarattığı tesir, seksi bir küçük elbise kadar çarpıcı olabiliyor. Tekrar omuzları ve bel üst bölgesini açıkta bırakan, yüksek bel jean’lerle kullanılan ve maksi dekolteli renkli hırkalar da epeyce dikkat alımlı. Temiz görünen ancak mutlaka özgürlüğüne düşkün bir kesim. Kim demiş hırkayı yalnızca büyükanneler giyer diye?
DÜNDEN BUGÜNE
Hırkanın farklı bir tarihçesi var. Ta 1854 yılında Kırım Savaşı’nda İngiliz süvari birliğinde vazife yapan Cardigan Kontu James Thomas Brudenell, çarpışma sırasında kendisine dar gelen ve içinde bunaldığı kazağının ön kısmını bir kılıç darbesiyle kesiyor. Akabinde bir asker kesilen kısma düğmeler iliştiriyor, hırkanın seyahati böylece başlıyor. Bu ortada Cardigan Kontu Brudenell’in bu modüle isim babalığı yaptığını, hırkanın İngilizce ve Fransızca’da cardigan olarak bilindiğini not düşelim. 1920’lerde Coco Chanel’in popülerleştirdiği etek uzunluğunda biten uzun ve cepli modeller (Fransızca’da “jacquette a poches”), 50’lerde topuzlu ve inci kolyeli burjuva bayanların kısa kollu üstleriyle kombinlenirken (twin set) 70’lerden itibaren daha muhafazakar bir kimlikle büyükanne gardırobuna layık görülür. Şimdilerdeyse podyumlardan sokağa tarz ikonlarının, influencer ve ünlülerin vazgeçilmez moda modülüne dönüşmüş durumda.
ZAMANSIZ VE KLASİK
Hırka tasarımı yapan bir sürü yeni markanın doğması boşuna değil. Bilhassa yün konusunda uzmanlaşmış I Love Mr Mittens, The Elder Statesman, Kujten, Valentine Witmeur Lab yahut Alanui üzere markaların ürettiği rengarenk ve bohem tarzdaki hırkalar moda severlerin çok yakın radarında. Ayrıyeten, CBN Vintage (cbn-vintage.com), Imparfaite Paris (www.imparfaiteparis.com) ve Paloma Vintage Copenhagen (@paloma_vintage_copenhagen) üzere vintage butiklerden yapacağınız online alışverişlerle ikinci el ve epey cool görünen hırkalara sahip olabilirsiniz.
SADELİĞE ÖVGÜ
Hırka Fransa’daki doğum gününü Sophie Fontanel’in kaleme aldığı, fotoğraflar ve çizimlerle dolu Le Cardigan Pression kitabıyla kutluyor. Bundan 40 yıl evvel Fransız dizayncı Agnés b., din adamlarının giydiği yakasız kıyafetlerden ilham alarak hırkayı tasarlamıştı. Hırka bugün sadeliği ve pratikliğiyle öne çıkan ikonik bir modül.
Haute Couture ve Moda Federasyonu’nda yeni doğan markalardan sorumlu Serge Carreira, hırkanın tıpkı trençkot üzere vakitsiz ve yaşsız olduğundan dem vururken, kolaylıkla giyinilip çıkarıldığına, bir şal üzere boğaza sarılabileceğine ya da sırta alınabileceğine, hasebiyle özgün yorumlara açık olduğuna parmak basıyor. Monotonluktan epeyce uzak olan hırkayı kalem etekler, deri bermudalar ve yüksek bel jean’lerle kullanabilir, Viktoryen şekli gömleklerin üzerine giyebilirsiniz.
HIRKA 40 YAŞINDA
2019-2020 sonbahar/kış döneminde patlama yaşayan hırkanın bu yıl Fransa’da 40’ıncı doğum gününü kutlaması bir tesadüf olabilir mi? 1979 yılında Fransız dizayncı Agnés b. yıllar evvel Cardigan Kontu James Thomas Brudenell’in bir kılıç darbesiyle yaptığını bu kez makasla yapar, sweatshirt’ünün ön tarafını keser ve kestiği bölgeye de birbirlerine çok yakın duracak biçimde düğmeler diker. Din adamlarının kıyafetlerini ya da Rönesans periyodu kostümlerini hatırlatan bu hırkaların dizaynını yıllar içinde mükemmelleştiren Agnés b.,“herkesin hırkayı istediği üzere yorumlaması çok güzel” diye anlatıyor. Hırka bugün 40. doğum gününü hem stant hem de bir kitapla kutluyor. Assouline yayımlarından çıkan Le Cardigan Pression kitabında Agnés b.’nin 40 yıllık hırka dizaynları Fransız gazeteci ve muharrir Sophie Fontanel’in mizahi lisanından okuyucuyla buluşuyor. Paris’teki Galerie du Jour galerisinde hâlâ devam eden “Des Photographes… Des Artistes et Le Cardigan Pression” sergisindeyse Todd Hido, Harry Gruyaert, Mark Cohen ve David Lynch üzere birçok ünlü fotoğrafçı ve sanatkarın hırka ile ilgili çektiği fotoğrafları görebilirsiniz. Doğum günün kutlu olsun sevgili hırka!
YORUMA AÇIK
Yaz, kış her dönemde ve her yaşta, kentte, tatilde, uzun ya da kısa, önü açık, yarı ya da tam iliklenmiş olarak giyilebilen hırka tüm vakitlerin en pratik kesimi.
YAZI: SELİN MİLOŞYAN
ELLE Ocak sayısından alınmıştır.
